علیرضا کرباسی - دانشیارگروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
محمد تیرگری سراجی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
فاطمه ظفر غلامرضازاده نوغان - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

مطالعه پیش روی به بررسی وضعیت فعلی بازار های صادراتی خرمای ایران در سال 2010( 1389 ) و بازار های آتی برای سال های 1393 و 1394 ( پایان برنامه 5 ساله پنجم) می پردازد. در این مطالعه از داده های آماری سازمان خوار و بار جهانی 1 و هم چنین سالنامه های آماری گمرک و بانک مرکزی استفاده شده است. ابتدا 17 کشور که مقصد حدود 90 درصد از صادرات خرمای ایران می باشند تعیین شدند و سپس مدل های برنامه ریزی خطی 2 با محدودیت و بدون محدودیت و هم چنین مدل برنامه ریزی آرمانی 3 با اهداف افزایش 1.5 و 2 برابری صادرات خرما نسبت به ارقام سال 2010 با استفاده از نرم افزار گمز 4 مورد استفاده قرار گرفته است. هم چنین پیش بینی ها با استفاده از مدل شبکه عصبی 5محاسبه گردید. نتایج مدل برنامه ریزی خطی حکایت از افزایش حجمی صادرات خرمای یران به 17 کشور وارد کننده عمده خرمای ایران دارد. در حالت با محدودیت این افزایش در حدود 27 درصد و در حالت بدون محدودیت حدود 30 درصد نسبت به ارقام وضعیت سال 2010 است. مدل برنامه ریزی آرمانی نشان دهنده عدم حساسیت بازار های فعلی نسبت به سناریو های مورد بررسی است. مدل پیش بینی برای سال های 1393 و 1394 گویای عدم تمایل به تغییر در ترکیب صادراتی به سوی کشور های اروپایی است.

صادرات، خرما، برنامه ریزی آرمانی، بازار های صادراتی