ابراهیم صنیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مجید اونق - استاد عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
همایون خوشروان - استادیار عضو مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر

یکی از بزرگترین پدیده های ویرانگر و عامل اصلی خسارت به سازه های آبی و ابنیه های فنی در حین وقوع زلزله در مناطقی که بر روی خاکهای ماسه ای بنا شده اند کاهش یا زوال مقاومت خاک بر اثر وقوع روانگرایی می باشد.شناخت مناطق مستعد خطرات طبیعی از گامهای اولیه در برنامه ریزی توسعه ای و مدیریت عمران شهری است.روانگرایی خاک به عنوان یک خطر طبیعی باعث ناپایداری زمین فرسایش خاک و همچنین کاهش پتانسیل تولید خاک اراضی کشاورزی می شود.روانگرایی در خاکهای ماسه ای اشباع بر اثر بالا رفتن فشار آب منفذی و کاهش مقامت برشی رخ می دهد.روشهای متعددی برای ارزیابی روانگرایی خاک وجود دارد که در اینجا از مدل SWM استفاده شده است.این تحقیق در سواحل جنوب شرقی دریای خزر با هدف پهنه بندی و ارزیابی پتانسیل خطر وقوع روانگرایی انجام شده است پس از تهیه داده ها و نقشه های رقمی پایه با استفاده از مدل سه پارامتری SWM در محیط نرم افزاری ArcGIS آنالیز همپوشانی صورت گرفته و سپس نقشه پهنه بندی خطر روانگرایی با 5 کلاس تهیه شده است در اینجا 5 سناریو برای ارزیابی خطر روانگرایی در نظر گرفته شده است که نتایج حاصل از آن نشان می دهد که آق قلا و قسمتهای از بندر ترکمن در کلاس خطر بالا قرار می گیرند نتایج تحقیق حاضر می تواند در برنامه ریزی توسعه شهری اولویت بندی و نظارت در اجرای آئین نامه های ساختمان سازی در مناطق دشتی و ساحلی در معرض خطر و مدیریت و کاهش اثرات مخرب زمین لرزه و روانگرایی مفید واقع گردد.

پهنه بندی خطر روانگرایی،سناریوهای خطر،برنامه ریزی توسعه،مدل سه پارامتری،کلاس خطر