اکبر کیانی - عضو هیات علمی جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زابل
فاطمه جوان پور - دانشجو کارشناسی ارشد ،رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زابل

یکی از مسائل و مشکلات عمده در عصر حاضر در کشور های جهان علی الخصوص کشور های جهان سوم موضوع اسکان غیر رسمی است که در کشور های مختلف به اسامی گوناگونی نامیده می شود و دلایلی متفاوتی دارد بطوریکه بدون توجه به آن هر برنامه ای در جهت تغییر شرایط و اصلاح این جوامع با عدم موفقیت همراه بوده است . بافتهای حاشیه ای با اسکانهای غیررسمی، به دلیل فرسودگی و نارساییهای کالبدی، کمبود خدمات و زیرساختهای شهری مناسب از یکسو و شرایط نامطلوب زیست محیطی و انواع مسائل اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی از دیگر سوی، به شدت نیازمند اقدامات همه جانبه در جهت احیاء، می باشند. پژوهش حاضر با موضوع بررسی بحران ها و چالش های تجدید حیات شهری توسعه و ساماندهی و به عبارت بهتر حاشیه نشینی و تدوین راهکارهای تجدید حیات شهری در محدوده شهر زابل صورت گرفته است. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و بررسی های میدانی میباشد که درنهایت تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری و برای پردازش اطلاعات تحقیق از فن SWOT برای تدوین راهبردها و استراتژیهای تجدید حیات شهری بهره گرفته شده است. نتایج نشان دهنده ان است شاخصهای بیکاری و افزایش درآمد از بین شاخص های اقتصادی به ترتیب بیشترین و کمترین وزن را به خود اختصاص دادهاند. همچنین از بین شاخصهای اجتماعی شاخصهای فرار از شرایط سخت زندگی و زمینه مناسب برای ازدواج به ترتیب بیشترین و کمترین وزن را به خود اختصاص دادهاند. در حوزه تجدید حیات شهری نیز شاخصهای فراهم نمودن خدمات بهداشتی و افزایش کیفیت مسکن شهری بیشترین و شاخصهای سرمایه گذاری توسط دولت و تقویت معماری و گردشگری کمترین وزن را به خود اختصاص داده اند که نشان دهنده ضعف. محلات حاشیه نشین شهر زابل ازنظر تجدید حیات اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی در شهر زابل میباشد

تجدید حیات شهری، حاشیه نشینی، راهبردهای برنامهریزی، شهر زابل