امید بهار - استادیار پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ، ایران تهران
فراز واله - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران سازه ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین

مخازن ذخیره سیال، جزء بسیار حیاتی مراکز و تاسیسات صنعتی، پتروشیمی و پالایشگاهی هستند که نقش موثری در زندگی عمومجامعه بازی می کنند. این سازه ها در دو نوع کلی هوایی و زمینی ساخته و مورد استفاده قرار می گیرند. تحریک های لرزهای باعثایجاد نوسانات در مایعات موجود در مخازن شده که این نوسانات در نوع هوایی افزایش جابجایی های نسبی پایه مخازن را به دنبالدارد. چنانچه این ارتعاشات از حد معینی تجاوز کنند، موجبات تخریب سازه مخازن یا پایه فراهم گردد یا در مخازن هوایی موجببروز ناپایداری کلی سیستم سازهای شود. این مسئله در تحریکهای نزدیک گسل بسیار جدیتر است. استفاده از جداگرهای پایه اینامکان را فراهم میآورد تا با قرارگیری در بین سازه و پایه، ارتعاشات ناشی از زمین لرزه در سازه کاهش یابد. در این مقاله ازجداگرهای غیرخطی لاستیکی با هسته سربی برای جداسازی کف مخزن از پایه استفاده شده است. از آنجا که حضور جداسازجابجایی های نسبی خصوصا در تحریک های گسل نزدیک زا به همراه دارد از میراگر MR به عنوان نمونهای از میراگرهای نیمه فعالنیز برای کاهش پاسخ تغییرمکان کف مخزن استفاده شده است. برای مطالعه دقیق پاسخ های لرزهای، مخزن هوایی کف جدای نیمهفعال تحت چهار تحریک نزدیک گسل با مولفه های در دو راستای عمود بر هم قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند حضور میراگرMR کاهش قابل ملاحظه ای در مقادیر تغییرمکان کف بوجود آورده است که موجب افزایش پایداری سازه نیز خواهد شد. از طرفیارتعاشات وارد به مخزن هوایی کف جدای حاوی سیال که از طریق برش پایه مقایسه می شود، نسبت به مقادیر متناظرش نیز کاهشیافته است.

مخازن هوایی حاوی سیال، جداگر لاستیکی با هسته سربی، میراگر MR ، سازه کف جدای نیمه فعال