غلامعباس اکبری - پردیس ابوریحان - دانشگاه تهران
سمانه متقی - پردیس ابوریحان - دانشگاه تهران
امید لطفی فر - پردیس ابوریحان - دانشگاه تهران

ه منظور بررسی توان تثبیت نیتروژن توسط ارقام سویا در همزیستی با سویه های باکتری Bradyrizpbium japonicum بومی مناطق مختلف شامل USDA136 (بومی آمریکا) ، 323C (بومی کانادا) و سویه G49 (بومی فرانسه) در همزیستی با دو رقم سویا روسی در دو خاک حاوی N و فاقد N در گلخانه دانشگاه Wye در انگستان انجام گرفت. لازم به ذکر است جهت افزایش دقت در تعیین مقدار تثبیت بیولوژیک نیتروژن از روش ترقیق ایزوتوپ 15N استفاده گردید. نتایج نشان می دهد اگرچه تلقیح باعث افزایش عملکرد دانه و عملکرد ماده خشک گردید. ولی تفاوت بین سویه ها و مخلوط انها معنی دار نبود. در بین تیمارهای سویه، سویه USDA136 به طور معنی داری رشد ریشه را در هر دو رقم افزایش داد. از نظر وزن و تعداد غده، بین سویه های باکتری تفاوت معنی داری دیده نشد ولی در مورد ارقام، رقم VILA برتری داشت. جذب N و درصد N موجود در اندام هوایی و میزان کلروفیل برگ با تلقیح افزایش یافت. ولی بین تیمارهای سویه اختلاف معنی داری دیده نشد. اگرچه بین 2 رقم از نظر مقدار تثبیت اختلاف معنی داری دیده نشد با این حال رقم VILA 17/30 میلیگرم نیتروژن بیشتری داشت. وجود N در خاک به دلیل افزایش تولید اندام هوایی به خصوص در اوایل دوره رشد بر میزان تثبیت N اثر مثبت داشت.

تثبیت نیتروژن ، ترقیق ایزوتروپی ، سویا ، سویه ، همزیستی