سارا طالع پور - دانشجو ارشد حشره شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)
بیژن حاتمی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)
اسماعیل محمودی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)

در میان آفات گلخانه ای، سفیدبالک گلخانه (Trialeurodes vaporariorum (Westwood)(Hemiptera Aleyrodidae ازآفات مهم گلخانه ای و بخصوص خیاردرسراسرجهان و ایران می باشد، که به طور عمده به دلیل انتقال انواع ویروس ها و همچنین خسارت به گیاهان مختلف مورد توجه می باشد. امروزه به دلیل مقاومت سریع به حشره کشها، کنترل کامل این حشره میسر نمی باشد. بدین منظور جهت کاهش خسارت آفات و حذف سموم شیمیایی در محیط گلخانه از تکنولوژی ازن محلولدر آب با هدف بررسی اثر آب ازنه روی تحمل بوته خیار در برابر آفت گلخانه ای (سفید بالک) از طریق ارزیابی میزان آلودگی و تعیین تراکم آفت استفاده گردید. بدین منظور این بررسی در مدت 5 ماه در گلخانه ای فلزی با مساحت 3000 متر مربع پوشیده از پوشش پلاستیکی واقع در منطقه برآن جنوبی (روستای روران) در حومه اصفهان در 5 تیمار شامل 1- آبیاری (پای ریشه) فقط با آب ازنه در چهار ردیف بوته خیار 2- آبیاری توام با آب پاشی (روی برگ ها) با آب ازنه در چهار ردیف بوته خیار 3- آبیاری با آب معمولی (آب چاه) توام با آب پاشی با آب ازنه چهار ردیف بوته خیار 4- آبیاری با آب معمولی چهار ردیف بوته خیار 5- آبیاری توام با آب پاشی با آب معمولی چهار ردیف بوته خیار، و هر تیمار در چهار تکرار (ردیف) و هر تکرار شامل 100 بوته خیار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد، که 27/8 درصد از پوره های سفیدبالک ها در بوته های خیاری مشاهده شدند که با آب معمولی آبیاری و آبپاشی شده بودند. 33/6 درصد پوره های سفیدبالک ها نیز مربوط به تیمار آبیاری بوته ها فقط با آب معمولی بود. 19/4 درصد از پوره های سفید بالک ها نیز مربوط به آبیاری با آب معمولی توام با آبپاشی با آب ازنه بود. در تیمارآبیاری بوته ها فقط با آب ازنه و نیز در تیمار آبیاری توام با آب پاشی روی بوته ها با آب ازنه به ترتیب 10/3 درصد و 8/8 درصد از پوره های سفید بالک ها مشاهده گردید. در مجموع فراوانی پوره های سفیدبالک در بوته های خیار تیمار هائی که با آب معمولی (آب چاه) آبیاری و یا آبپاشی شدند بیشتر از گیاهانی بود که با آب ازنه آبیاری یا آبپاشی شده بودند. به طور کلی می توان چنین استنباط نمود که استفاده از ازن می تواند جمعیت سفیدبالک را کاهش دهد.

ازن محلول در آب، سفید بالک گلخانه، خیار، گلخانه، آفت گلخانه