حسین معصومی - دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

مسئله ی جامعیت و شمول حقیقت انسان کامل در مراتب مختلف نظام هستی، یکی از شگرف ترین مباحث عرفانی و فلسفی است که تنها در سایه ی اعتقاد به وحدت وجود، قابل طرح است. در این میان، دیدگاه ممتاز ابن عربی و ملاصدرا، به عنوان پایه گذاران مبحث انسان کامل در عرفان و فلسفه، بنایی مستحکم بر اساس شهود و برهان فراهم آورده است تا شمول این جلوه ی عظیم از حضرت حق را در سایر جلوات حق تعالی ، به اهل اندیشه و خرد، بیشتر بازشناساند. در این مقاله، ضمن بررسی کیفیت این حقیقت، قرابت و وحدت نظر ابن عربی و ملاصدرا نیز به تصویر درآمده است.

وحدت وجود، تجلی، عوالم ، شمول ، انسان کامل، نفس