حامد سنگونی - دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
علی بابایی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمدرضا وهابی - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
مصطفی ترکش - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان

بررسی شرایط زیستی مناسب برای حضور گونه های گیاهی، سابقه طولانی مدتی دارد. در این میان مفهوم آشیان اکولوژیکی گونه های زیستی شکل علمی تری به این بررسی ها داده است. مطالعه حاضر برای تعیین آشیان اکولوژیکی اقلیمی یکی از گونه های مهم علوفه ای مراتع غرب استان اصفهان انجام شد. گونه Bromus tomentellus از خانواده گندمیان، زیر خاانواده Poideae و قبیله Bromeae است که نقش مهمی در تامین علوفه مورد نیاز دام های روستایی و عشایری دارد و در حفاظت خاک و آب هم بسیار حائز اهمیت است. برای بررسی و تعیین آشیان اکولوژیک اقلیمی این گونه در غرب اصفهان، از روش مدلسازی SRE استفاده شد و عوامل اقلیمی موثر در توزیع جغرافیایی آن تعیین شدند. این عوامل اقلیمی شامل 19 متغیر بیوکلیماتیک می شوند که در مطالعات زیادی به عنوان عوامل اقلیمی تاثیرگذار معرفی شده اند. سپس دامنه حضور این گونه در سه عامل اصلی تعیین کننده رویشگاه اقلیمی در بستر شرایط محیطی کل منطقه به عنوان آشیان اکولوژیک اقلیمی سه بعدی آن معرفی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که گونه علف پشمکی در منطقه غرب اصفهان بیشترین تاثیر را از متغیرهای اقلیمی میانگین روزانه دما، بارندگی سالیانه و تغییرات فصلی دما می پذیرد. همچنین میزان مساحت مناطق مناسب برای حضور این گونه برابر با 125868 هکتار برآورد شد. میانگین دمای روزانه مناسب برای حضور این گونه بین 15تا15.6 درجه سانتی گراد، بارندگی 335تا435 میلیمتر و ضریب تغییرات فصلی دما بین 8315 تا 8620 تعیین شد. برای سنجش صحت این مدل از شاخص AUC استفاده شد و مقدار آن برابر با 0.76 محاسبه شد که برای این مدل قابل قبول است. البته باید تاکید شود که این خصوصیات تنها در مورد نیازهای اقلیمی گونه صحت دارند.

اقلیم، آشیان اکولوژیک، مدلسازی پراکنش گونه ای، روش مدلسازیSRE