ابوطالب گرئی - کارشناس ارشد مهندسی صنایع- سازمان هوافضا
حسین نقاش طوسی - دانشجوی دکتری مدیریت پروژه و ساخت- دانشگاه امیرکبیر

ریسک به معنای مواردی از عدم قطعی تهای پروژه می باشد که اثر آنها بر اهداف پروژه بصورت حداقل یکی از موارد تهدید ( جنبه منفی) و یا فرصت ( جنبه مثبت) تجلی می یابد. دیدگاه سنتی درمورد ریسک، یک دیدگاه منفی است که تداعی کننده خسارت، زیان و پیامدهای مضر است. قضاوت هایی این چنین در خصوص ریسک، صرفاً بر مدیریت تهدیدها تاکید داشته و کمتر به مدیریت فرصت ها می پردازند. واضح است که وقوع برخی از عدم قطعیت ها ممکن است برای پروژه سودآوری به دنبال داشته باشد، همانطور که در بسیاری از موارد می توانند منشأ ضرر و زیان باشند. در نگرش توسعه یافته، بر فرایند مشترکی که بتواند به مدیریت یکپارچه فرصت ها و تهدیدها پرداخته، بطوریکه بیشینه سازی اثرات مثبت- فرصت ها- و کمینه سازی اثرات منفی- تهدید ها- را بدنبال داشته باشد، تمرکز می شود. بنابراین، وجود روابط علی و معلولی بین ریس کها، وابستگی و تأثیر تهدید ها و فرصت ها بر یکدیگر و تنوع استراتژی ها در برخورد با ریسک ها، چاره ای جز مدیریت یکپارچه تهدید ها و فرصت ها را فراروی تیم مدیریت ریسک قرار نخواهد داد. به بیان دیگر واکنش به ریس کها با درنظرگیری تهدید ها و یا فرصت های مربوطه بطور مجزا، هرگز اثربخش نخواهد بود. در این مقاله به منظور مدیریت یکپارچه تهدید ها و فرصت ها، مراحل تجزیه و تحلیل کیفی و واکنش به ریسک ها ادغام شده اند. روشی که برای واکنش به ریس کها مورد استفاده قرار گرفته است، روشی است که مبتنی بر سیستم دینامیک م یباشد. استفاده از سیستم دینامیک بخاطر درنظر گیری نوع و شدت اثر بین عدم قطعی تها بسیار حایز اهمیت می باشد. با بکارگیری سیستم دینامیک و توجه به روابط بین عدم قطعیت ها ( تهدیدها/ فرصت ها) مرحله واکنش به ریسک و تصمیم گیری در خصوص بکارگیری استراتژی های مناسب برای برخورد با ریس کها از دقت و صحت بیشتری برخوردار خواهد بود.

عدم قطعیت، مدیریت ریسک، تحلیل کیفی ریسک، سیستم دینامیک ، تأثیر متقابل، روابط علی و معلولی