محمد مرادی - پژوهشکده پسته، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رفسنجان، ایران
فاطمه جعفری نژاد - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
غلامحسین شهیدی بنجار - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
سید رضا فانی - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

بیماری گموز ناشی از گونه های مختلف Phytophthora سالانه خسارت قابل توجهی با باغات پسته وارد می کند.بیوکنترل با استفاده از استرین های میکروبی بومی یک روش سازگار با محیط زیست برای کاهش خسارت این بیماری است. به منظور غربال عوامل بیوکنترل گموز، طی سالهای 2010-2012 تعداد 200نمونه خاک از 19 منطقه پسته کاری استان کرمان جمع آوری و تعداد 188 سویه باکتری متعلق به سودموناس های فلورسنت و باسیلوس با فراوانی های 51و49 درصد به ترتیب، با توانایی متفاوت در بازدارندگی از رشد میسلیومی بیمارگر جدا شدند. تعداد 13 استرین متعلق به جنسBacillusشناسایی و در غربال های بعدی مورد استفاده قرار گرفتند. این استرین ها در آزمایش کشت متقابل قادر به بازدارندگی رشد میسلیومی بیمارگر با میانگین بیش از20 درصد بودند و از بین آنها 3 سویه با توانایی بیش از55 درصد بیشترین کارایی را از خود نشان دادند. این استرین ها با استفاده از صفات فنوتیپی و آزمون های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی به عنوان Bacillus subtilisشناسایی گردیدند و قادر به بازدارنگی پاتوژن به میزان 63%-72 در ترکیبات فرار و 55%-68 در غلظت های مختلف ترکیبات غیر فرار بودند. در آزمایشات گلخانه ای استرین های منتخب، کاهش مرگ و میر ناشی از فیتوفتورا را بین 54 تا 80% نشان داده و موجب بهبود صفات رشدی نهال مانند ارتفاع، وزن تر و وزن خشک اندامهای هوایی و ریشه شدند P<5 این میزان کارایی نشان می دهد استرین های مورد بررسی در محدود کردن پاتوژن و ارتقای فاکتورهای رشدی گیاه از مکانیسم های مختلفی استفاده کرده و می تواند در بازدارندگی گموز تحت شرایط باغی نیز مؤثر باشد

کنترل بیولوژیک، بیماری، فیتوفتورا، کرمان