محمدصادق طاهرطلوع دل - استادیار، عضو گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
جمال الدین مهدی نژاد - دانشیار، عضو گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
علی صادقی حبیب آباد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری،، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران،

ایران کشوری دارای معماری باارزش دیرینه است. دیر زمانی است که صاحبنظران متفقالقول بر حفظ، احیاء وباززندهسازی ارزشهای گذشته ایران به منظور حفظ ارزشهای فرهنگی نماینده هویت ملی هستند. شناساییارزشهای متعالی گذشته و برگزیدن اساسی ترین آنها در رعایت معیارهای منطبق با شرایط زمانی و مکانی جامعه امروز باشد نیز مسئله اصلی محسوب میشود. در این راستا همواره باید در راه شناختن ارزشهای معماری ایرانی -اسلامی و انعکاس آن به متخصصین جوانی که به نحوی در این مسئله دخالت دارند تلاش نمود. امروزه سعی بر آن است بیان عقاید و افکار با استفاده از زبان معنا که زبانی غیرمستقیم است، به شکل مفاهیم و اندیشههای مورد نظر به دیگران منتقل شود . در این بین معماری ارزشمند اسلامی ایران، با توجه به کارکرد فراگیر آن و نیز حضور همیشگی و ماندگار آن در فرهنگ ما بیش از پیش مورد توجه است . چون حفظ ارزشها و هویت ایرانی اسلامی از - ضروریات به شمار میآید، طراحان امروز موظفاند به ارزشها و معیارهای معماری سنتی گذشته عمیقاً بیندیشندتا خود را از بند تقلید برهانند و طرحی مطابق انتظارات انسان امروز و بر پایه شرع مقدس اسلام خلق کنند. از این رو این سوال پیش میآید که این ارزشها کداماند و به چه صورتی میتوان ارزشها اسلامی را به صورت کاربرد درطراحی معماری به کاربرد؟ در این خصوص، هنر معماری، به دلیل ارتباط مستقیم بازندگی عینی انسانها، در مواجه با پدیده جهانی شدن نقش مهمی را در تعمیق و یا تضعیف فرهنگ و هویت بازی میکند زیرا همه افرادجامعه با معماری در ارتباط هستند و تمامی رفتارها آنها در این بناها شکل میگیرد. اهمیت و ضرورت این موضوع، در به چالش کشیدن طراحان برای فکر کردن به جنبههای مختلف اصول معماری گذشته و توجه ویژه بهارزشهای اصیل دیرینه، برای غنابخشی به کیفیت طراحی است. در تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی با –تفحصی در آیه آخر سوره حشر و شناسایی و استخراج ارزشهای مقدس مصداقی کتاب آسمانی قرآن از میان معماری اسلامی دیرینه ایرانی؛ به ارتباط معنایی و محتوایی عناصر معماری اسلامی ایران پرداخته شده است. لذا بهفراخور مطالب مورد بررسی، از جنبههای کمی؛ بر مبنای علوم محض یا کیفى نیز از منابع کتابخانه بهره گرفته شده است و نتیجه حاصل از این تحقیق نوشتاری به شکل معیارهای تحقق ارزشهای دینی در طراحی بناهای فاخر معماری معرفی گردیده است.

مهددیار ایران، معماری دیرینه اسلامی، غنیسازی ارزشها، الگوپذیری از سوره حشر