رضا احمدی - عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت

تخمین زمین آماری فرایندی است که طی آن می توان مقدار یک کمیت در نقاطی با مختصات معلوم را با استفاده از مقدار همان کمیت در نقاط دیگری با مختصات معلوم به دست آورد. بهترین تخمینگر زمین آماری به افتخار نام آقای کریگ، مهندس معدن طلای آفریقای جنوبی به نام کریجینگ نامیده شده است. حالت تعمیم یافته کریجینگ کوکریجینگ نامیده می شود، در بعضی موارد ممکن است که از یک متغیر به قدر کافی نمونه گیری نشده باشد و بر اساس آنها نتوان تخمین را با دقت مورد نظر انجام داد در چنین مواردی می توان با در نظر گرفتن رابطه فضایی و همبستگی بین این متغیر (متغیر اولیه) و متغیر دیگری که خوب نمونه گیری شده باشد (متغیر ثانویه) تخمین را اصلاح کرد. با استفاده از کوکریجینگ محلهایی که در آنها کمبود نمونه وجود دارد به کمک متغیرهای ثانویه و با استفاده از همبستگی متقابل بین متغیرهای اصلی (اولیه) و کمکی (ثانویه) تخمین زده می شوند. از نقطه نظر تئوری کوکریجینگ نسبت به روشهای کریجینگ یک متغیره، برتری دارد حتی وقتی که از همه متغیرهای به اندازه کافی نمونه گیری شده باشد بازهم کوکریجینگ، تعمیمی از روش کریجینگ یک متغیره است. به عنوان یک مورد مطالعه عملی در معدن تپه سرخ از مجتمع معادن ایرانکوه تخمین ذخیره بر روی عیار مجموع سرب و روی گمانه های عمیق با دو عیار حد 1 و 3 در صد با استفاده از روشهای تخمین زمین آماری از طریق مقاطع صورت گرفته است که برای این منظور در سطح کل منطقه مورد مطالعه، تعداد 7 مقطع ایجاد شده و در تخمین کوکریجینگ مقادیر عیار مجموع سرب و روی (متغیر اولیه)، از مقادیر عیار روی به عنوان تابع کمکی (متغیر ثانویه) استفاده شده است.