مجید ساریخانی - استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه شهرکرد

شونادشت (شاهاندشت) یکی از روستاهای کوهستانی آمل در دهستان بالا لاریجان است. این پژوهش تلاش دارد که به الگوهای معماری بومی این روستا بپردازد و یافته های پژوهش بررسی و تحلیل دو اثر شاخص منطقه مورد مطالعه با کدهای AM-001 و AM-015 است. روش تحقسق توصیفی و تحلیلی و بررسی میدانی است. سوال پژوهش آن است که طرح، فرم و سازه یافته های پژوهش در ارتباط با معماری بومی منطقه چگونه قابل تبییین است؟ فرضیه تحقیق مبتنی بر آن است که شرایط زیست محیطی (کوه های صعب العبور) و ایده پردازی معماران و طراحان از مولفه های اصلی شکل گیری طرح و فرم سازه های مذکور است. نتایج پژوهش نشان می دهد شکل گیری و ساخت بناهای مذکور نه تنها در ارتباط با شرایط زیست محیطی است، بلکه در موقعیت سوق الجیشی و استراتژیکی منطقه نیز نهفته است؛ بخصوص اینکه یکی از شبکه های ارتباطی اصلی ارتباط دهنده مناطق شمالی ایران با فلات مرکزی از این محور عبور می کرده و قلعه و برج به نحوی ساخته شده که مسلط بر این راه ارتباطی بوده است.

آمل، شاهاندشت، معماری بومی، قلعه، برج، زیست محیط