محمدرضا مهدی نژاد - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد بابل
سید محسن الله قلی پور - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد بابل
محمدرضا سمائی - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد بابل

منظرایرانی با سابقه ی درخشان خوددر تاریخ باغ سازی، تلفیقی است از کاربرد خاص عناصر مقدس طبیعی در ساماندهی محیطهای انسانی که با توجه به نوع نگاه ایرانیان به این عناصر، به طور منظم در کنار هم گرد آمده اند . در میدان عناصرمقسد چهارگانه که در فرینگ ایرانی وجود دارد، نقش نور (آتش) در معماری و باغسازی ایرانی بسیار حائز ایمیت می باشد که متأسفانه کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است . این نوشتار با استفاده از روش تاریخی و رجوع به اسناد و نیز روش مطالعه موردی به بررسی نقش تاریخی نور و نورپردازی در معماری و باغ ایرانی پرداخته و با تأکید بر باغ شاه از باغهای مهم دوره صفوی در بهشهر به عنوان یکی از نمونه یای برجسته باغ در کرانه جنوبی دریای خزر، حضور نور در باغ علی الخصوص شیوه نورپردازی شبانه را در باغ و در حاشیه استخر و نهرمورد بررسی قرار گرفته است .هدف مقاله یافتن رایکاریایی برای نورپردازی فضا به شیوه ایرانی است، با توجه به ایمیت کارکردی و زیباشناسانه نور در فضایای ایرانی و نظم درشیوه آرایش و آذین باغ چهلستون با نور، و دسترسی به این نتایج که نور و نورپردازی در باغ مزبور یادآور نقش مذهبی وآیینی نور در معماری ایرانی است؛ میتوان اصولی را در چگونگی بهره مندی از نور به عنوان یک عنصر زیباکننده محیط در طراحی فضایای سبز شهری اخذ کرد.

نور، منظر ایرانی، باغ چهلستون بهشهر