جواد حمیدزاده - استادیار، دانشکده مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، دانشگاه صنعتی سجاد، مشهد، ایران
بنان برومند - دانشجوی کارشناسی ارشد هوش مصنوعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس
نگار مرادعلیزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد هوش مصنوعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس

زمانبندی در تولید از اهمیت بالا و قابل توجهی برخوردار است. زمانبندی مناسب و با درنظر گرفتن معیارهای مختلف منجر به بهره وری بیشتر و سودآوری خواهد شد. یکی از کاربردهای زمانبندی در تولید، مسئله زمانبندی دسته ای از کارها که هر یک شامل زیرمجموعه ای از فعالیت های کوپکتر هستند بین مجموعه ای از ماشین های ناهمگن است که به زمانبندی کار کارگاهی (JSSP) معروف است. نوع خاصی از زمانبندی کار کارگاهی، زمانبندی انعطاف پذیر است. در این تحقیق هدف ارائه رویکردی برای زمانبندی بهینه کارها با درنظر گرفتن معیارهایی از جمله زمان تکمیل کارها، مجموع بار کاری و ... می باشد. برای این منظور الگوریتم بهینه سازی رقابت استعماری که یک الگوریتم فراابتکاری است پیشنهاد شده است و ساختار مناسب برای حل مسئله مذکور با این الگوریتم پیشنهاد گردیده است. همچنین به منظور بهبود سرعت و همگرایی بهتر الگوریتم از اتوماتای سلولی استفاده شده است. برای ارزیابی روش پیشنهادی از مجموعه داده استاندارد و شناخته شده استفاده شده است و این الگوریتم از دیدگاه های مختلف از جمله رسیدن بهینه سراسری، کاهش متوسط زمان انتظار و متوسط زمان گردش کار و همچنین زمان اجرا با برخی از الگوریتم های جدید و معتبر در این زمینه مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج ارزیابی ها نشان می دهد که روش پیشنهادی به جز در چند مورد در اکثر مواقع پاسخ های بهینه تری به نسبت سایر روش ها پیدا کرده است و مهمتر از آن اینکه سرعت اجرا الگوریتم به شکل پشمگیری بالاتر از سایر روش های بهینه سازی در این مسئله است.

زمانبندی کار کارگاهی انعطاف پذیر، الگوریتم رقابت استعماری، اتوماتای سلولی