علیرضا عندلیب - دانشیار دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران
مهدی بهدانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، گروه شهرسازی، قزوین، ایران
زهرا زراعتکار - کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشگاه بیرجند

توسعه با برنامهریزی مناسب و انتخاب استراتژیهای درست و با بهرهبرداری کارا و با بهرهوری متناسب ازمنابع طبیعی، انسانی، سرمایهای، فیزیکی و مدیریتی در سطح منطقه قابل دستیابی است. مکانیابینامناسب مناطق اقتصادی در نتیجه عدم توجه به ضوابط و استانداردهای این فضاها باعث کاهش کارایی نظام صنعتی و در نتیجه فقدان یک فضای صنعتی مطلوب میشود. از آنجاییکه عوامل محیطی نقش مهم وتأثیرگذاری در مکانیابی منطقه ویژه اقتصادی دارد، لذا پژوهش حاضر تلاش میکند پتانسیل استان خراسان جنوبی را به لحاظ دارابودن توان محیطی مناسب جهت احداث منطقه ویژه اقتصادی مورد بررسی قرار دهد.بنابراین با توجه به نظرات کارشناسی، پارامترهای موثر بر قابلیت احداث منطقه اقتصادی در استان با محوریت توان محیطی شناسایی، سپس وزندهی و میزان نقش هر یک از عوامل اثرگذار با استفاده از نرمافزارChoice Expert تعیین گردید. در ادامه با استفاده از نرمافزار GIS پهنهبندی بر اساس توان محیطی صورت گرفت. نتایج حاصل از وزندهی معیارها نشان میدهد که آسیبپذیری و دسترسی به منابع آب با دارا بودن وزن 0/327و0/238 به ترتیب مهمترین نقش را در مکانیابی مناطق ویژه اقتصادی بر اساس توان محیطی نشان دادند. نتایج حاصل از پهنهبندی نیز نشان میدهد که حدود 17643/70 کیلومترمربع از استان خراسان جنوبی قابلیت احداث منطقه ویژه اقتصادی را دارا میباشد .

مناطق ویژه اقتصادی، مکانیابی، توان محیطی، سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS ،استان خراسان جنوبی