مهسا رستم زا - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیق
اشرف السادات نوحی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیق
جواد حامدی - آزمایشگاه بیوتکنولوژی میکربی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگ

با وجود انتشار مقالات فراوان در مورد تاثیر ترکیب محیط تولید و شرایط محیطی در تولید اریترومایسین توسط Saccharopolyspora erythraea ، ولی هیچ پژوهشی در مورد تاثیر ترکیب محیط پیش کشت (seeding) در رشد این سویه و تولید آنتی بیوتیک منتشر نشده است. در این پژوهش تاثیر 4 محیط کشت مختلف پیش کشت در رشد باکتری و تولید اریترومایسین با محیط شاهد (به کار رفته در پژوهشهای قبلی) مقایسه شده است. محیط کشت شاهد دارای آرد سویا ، گلوکز، گلیسرول ، آمونیوم سولفات و کربنات کلسیم ، محیط I دارای گلوکز، عصاره مخمر ، عصاره مالت و کربنات کلسیم ، محیط II دارای نشاسته، کازئین و سولفات منیزیم ، محیط III دارای نشاسته ، عصاره مخمر ، آرد سویا و کربنات کلسیم و محیط IV دارای گلوکز، عصاره مخمر و عصاره مالت به عنوان اجزای اصلی محیط بوده است. میزان 5% از فلاسکهای پیش کشت برای تلقیح محیط تولید اریترومایسین استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده پس از آنالیز آماری، میزان تولید اریترومایسین در محیط کشتهای IV ، III ، II ، I و شاهد به ترتیب 1/28، 4/13, 2/3, 1/6, 2/51 (g/l) و میزان تولید بیوماس به ترتیب 20/47, 26/80, 27/42, 23/18, 26/20 (g/l) بوده است. بر این اساس ترکیبات نشاسته و کازئین به ترتیب عنوان منابع اصلی کربن و نیتروژن برای محیط پیش کشت مناسب تر بوده و استفاده از ترکیبات دیرهضم موجب آماده سازی بهتر باکتری برای تولید می شود. ضمناً افزودن کربنات کلسیم برای محیط پیش کشت مناسب نبوده است. مقایسه مورفولوژی S. erythraea NUR001 در محیطهای کشت مختلف نشان می دهد در محیط II (مناسب ترین محیط پیش کشت برای تولید ) تعداد میسلیومهای در حال جوانه زدن بیشتر از دیگر محیطهای کشت بوده است. ولی در محیط IV (دومین محیط نامناسب برای تولید اریترومایسین ) تعداد میسلیومهای در حال جوانه زدن کمتر از دیگر محیطهای کشت بوده است. ولی تفاوت معنی داری بین محیطهای مختلف از نظر میزان تولید بیوماس مشاهده نشده است. نتایج این پژوهش برای اولین بار نشان می دهد که ترکیب محیط پیش کشت نقش زیادی در میزان تولید آنتی بیوتیک دارد. بهینه سازی شرایط پیش کشت می تواند راهی مناسب برای افزایش تولید و بررسی مکانیسمهای این اثرات موضوعی جالب برای پژوهشگران باشد.

اریترومایسین، محیط پیش کشت، نشاسته، Saccharopolyspora erythraea ، کازئین