سیداسعد حسینی - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه محقق اردبیلی
برومند صالحی - دانشیار اقلیم شناسی دانشگاه محقق اردبیلی
مسعود گودرزی - استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

تغییرات در پارامترهای اقلیمی به ویژه دما و بارش به عنوان مهمترین پارامترهای اقلیمی می تواند فرایندهای هیدرولوژیکی، کشاورزی، محیط زیست، بهداشت، صنعت و اقتصاد را تحت تأثیر قرار دهد و ارزیابی این تغییرات در حوضه های آبریز، کمک فراوانی به چالش های مدیران و برنامه ریزان منابع آب خواهد کرد. لذا در این پژوهش به منظور بررسی روند تغییرات اقلیمی از طریق روند تغییرات دما و بارش سالانه در یک دوره ی 50 ساله (2014-1965) در ایستگاه های سینوپتیک واقع در حوضه آبریز دریاچه ارومیه که در چند دهه اخیر با بحران خشک شدن دریاچه روبه رو شده است با استفاده از روش های آماری تحلیل روند پرداخته شد. ایستگاه های سینوپتیک مورد بررسی شامل تبریز، ارومیه، خوی و سقز و روش های مورد استفاده در بررسی روند نیز شامل آزمون ناپارامتری من – کندال، تخمین گر شیب سن و همچنین شیب خط رگرسیون خطی است. نتایج حاصل نشان داد که در حوضه مورد بررسی در طول دوره آماری مورد مطالعه، دما دارای روند افزایشی و بارش دارای روند کاهش است که در برخی ایستگاه های و برخی سری ها، این روند کاهشی و افزایشی در سطح 0/01 معنی دار شده است. روند تغییرات بارش در سطح حوضه نیز شدید تر از تغییرات دمایی است به طوری که در هر سه روش مورد استفاده روند تغییرات منفی بارش در سطح حوضه تأیید شده است و روند کاهشی بارش در سطح حوضه به خوبی نمود پیدا کرده است.

تخمین گر شیب سن، تغییر اقلیم، دریاچه ارومیه، دما و بارشف من- کندال