صیاد شیخی ئیلانلو - دانشجوی کارشناسی ارشد و عضو انجمن علمی دانشجویی محیط زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حمید رضا رضایی - استادیار گروه محیطزیست، دانشکده شیلات و محیطزیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
داود فداکار - دانشجوی دکتری تخصصی، گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه صنعتی اصفهان

شناخت رژیم غذایی گوشتخواران نادر و در خطر انقراض اهمیت زیادی در درک جایگاه آنها در جامعه زیست شناختی داشته و موجب درک بهتر زیستشناسان از عملکرد اکوسیستم و آشیان بومشناختی آنها میشود. در مطالعه حاضر به مقایسه روشهای تجزیه سرگین، بررسی محتویات معده و نیز روش بارکد گذاری DNA برای شناسایی طعمه های پلنگ ایرانی (Panthera pardus saxicolor) در پارک ملی گلستان و ارتفاعات رشته کوه بینالود در شمال شرقی ایران پرداخته شد. برای این منظور نمونهبرداری از پلنگ در دو منطقه رشته کوه بینالود و پارک ملی گلستان انجام شد. نمونههای به دست آمده برای تعیین رژیم غذایی پلنگ با سه روش ذکر شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده گراز (Sus scrofa) و قوچ و میش اوریال (Ovis vignei) با استفاده از روش تجزیه سرگین در ارتفاعات رشته کوه بینالود؛ تشی با روش بررسی محتویات معده و سگ اهلی (Canis lupus familiaris) با استفاده از توالییابی بقایای طعمه پلنگ در پارک ملی گلستان شناسایی گردید. شناسایی طعمه های پلنگ نه تنها به تعیین رژیم غذایی این گونه منجر میشود بلکه بسیاری از ابعاد رفتارشناسی و آشیان غذایی آن را آشکار میکند، که میتواند راهگشای اقدامات مدیریتی و طرحریزیهای حفاظتی برای این گونه باشد. نتایج به دست آمده از مطالعه حاضر نشانداد که استفاده از روشهای ترکیبی کلاسیک و نوین برای تعیین رژیم غذایی با صحت بالا بهینه میباشد. لذا استفاده از این روشها برای تعیین رژیم غذایی گونه های در خطر انقراض مانند پلنگ ایرانی و یوزپلنگ آسیایی (Acynonix jubatus venaticus) که جمعیتهای آنها به صورت چشمگیری کاهش یافته است، پیشنهاد میگردد

رژیم غذایی، پلنگ ایرانی، بینالود، پارک ملی گلستان