علیرضا شادمانی - کارشناس مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری وزارت جهاد کشاورزی
ایرج صالح - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران

در بخش کشاورزی ایران عامل سرمایه یکی از محدودکننده ترین عوامل تولیدی بوده و استفاده صحیح و بهینه از این نهاده می تواند نقش مهمی در رشد اقتصادی کشور داشته باشد . استفاده مطلوب از عامل سرمایه در طرحهای بخش کشاورزی مستلزم تجزیه و تحلیل و ارزیابی دقیق و کامل طرحها میباشد . هدف از انجام این مطالعه بررسی روشهای ارزیابی مالی و اقتصادی طرحهای سرمایه گذاری در بخش کشاورزی کشور و شناخت نحوه ارزیابیهای انجام شده و نارسایی های مربوطه میباشد . به این منظور، تعداد سی طرح کشاورزی مورد بررسی واقع شدند . در بین یافته های این مطالعه مهمترین نتایج عبارتند از : ًاولا، در مورد تعدادی از طرحها، روشهای مورد استفاده دارای نارسائی های ی بوده و نمی توانند پذیرش طرح را بطور مطلوب مورد قضاوت قرار دهند . در این رابطه بدلیل اهمیت نقش زمان در تحلیل طرحها، استفاده از روشهای تنزیلی و پویا که به دلیل ملحوظ کردن عامل زمان نسبت به روشهای غیرتنزیلی دارای امتیاز می باشند، توصیه می گردد . ًثانیا، از آنجا که با توجه به اهداف برخی طرحها و عناوین مربوطه که براساس آنها بررسی اثرات اجرای طرح در زمینه های اجتماعی، اقتصادی ضروری می باشد، انجام ارزیابی اقتصادی ، که متفاوت از ارزیابی مالی است، اجتناب ناپذیر است . لیکن در هیچ یک از طرحهای مورد مطالعه، تحلیل و ارزیابی از نوع ارزیابی اقتصادی صورت نگرفته است . بطور کلی این مطالعه بر این مسئله تاکید می نماید که طرحهای سرمایه گذاری نقشی اساسی در رشد و توسعه اقتصادی کشور دارند و توجه به مبانی و ضوابط علمی در تصمیم گیریها، راه را برای گزینش بهینه طرحها و دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی هموار می نماید

بخش کشاورزی، طرحهای سرمایه گذاری، روشهای ارزیابی مالی و اقتصادی طرحها، انتخآب بهینه