منصوره صادقی - دانشجوی کارشناسی ارشداقتصاد منابع طبیعی ومحیط زیست دانشگاه ارومیه
مرتضی مولایی - استادیار گروه اقتصاد منابع طبیعی ومحیط زیست دانشگاه ارومیه،

آلودگی های زیست محیطی از چالشهای اصلی جهان است به گونهای که کشورها علاوه بر سیاست ها و اقدامات درون مرزی خود ساماندهی مسایل زیست محیطی را در حوزه بین الملل نیز دنبال میکنند .عواملی که موجب رشد اقتصادی هر کشوری می باشد زیاد است ومهم ترین آنها که در سطح بین الملل در تبادل است ، تجارت ،سرمایه گذاری مستقیم خارجی و کمک های خارجی می باشد. کشورهای در حال توسعه به دنبال سطح مناسبی از حفاظت محیط زیست هستند هدف این مقاله بررسی میزان تاثیر کمک های خارجی ، تجارت وسرمایه گذاری مستقیم خارجی بر میزان انتشار آلاینده co2 ،به عنوان شاخص آلودگی زیست محیطی ،درکشور ایران می باشد. بدین منظور از داده های آماری دوره 2013 - 1970 استفاده شده است همچنین با استفاده از مدل خود توضیح با وقفه های توزیعی (ARDL) روابط کوتاه مدت و بلند مدت بین متغیرهای مدل برآورد شده و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که متغیر تجارت و متغیر سرمایه گذاری خارجی اثر مثبت داشته وموجب افزایش co2 می شود. اما متغیر کمک های خارجی به دلیل عدم معنی داری قابل توضیح نمی باشد و حاکی از این می باشد که متغیر کمک خارجی دارای اثر مستقل نمی باشد یعنی به تنهایی بر روی کیفیت محیط زیست اثر ندارد .

کمک های خارجی، تجارت، سرمایه گذاری مستقیم خارجی ،انتشار آلاینده های محیط زیست، مدل خود توضیح با وقفه های توزیعی ARDL