سید حبیب الله موسوی - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز

گندم به عنوان محصول محوری و کلیدی کشاورزی جایگاه ویژه ای درتولید و مصرف مواد غذایی ملل جهان دارد . خودکفایی در تولید گندم از مهمترین اهداف اقتصادی کشور طی سال های اخیر بوده است . هر چند در ادبیات مربوط به تجارت بین الملل بحث خودکفایی از جایگاهی برخوردار نیست ولی نباید این مهم را از نظر دور داشت که ایران در منطقه حادثه خیز خاورمیانه واقع شده و خودکفایی در تولید اجزاء اصلی سبد مصرفی خانوار ها می تواند به حفظ استقلال و قدرت استراتژیک همچنین رفاه و امنیت غذایی خانوارهای فقیر منجر گردد . با توجه به این امر حفظ و تداوم خودکفایی در تولید این محصول هم از دیدگاه پایداری منابع و هم از دیدگاه سیاست گزاران دارای اهمیت ویژه ای می باشد و لزوم انجام مطالعه را در این زمینه هر چه بیشتر مشهود می سازد . در این مطالعه به منظور ایجاد یک دیدگاه تحلیلی در مورد پایداری خودکفایی تولید گندم و امکان سنجی صادرات آن، مقدار تولید این محصول برای سال های آتی مورد پیش بینی قرار گرفت . آمار سری زمانی تولید با استفاده از روش ARIMA مدلسازی گردید و تولید گندم برای سال های 1386 تا 1400 مورد پیش بینی قرار گرفت . نتایج این مطالعه نشان داد که تولید گندم کشور به طور متوسط سالانه دارای رشدی معادل %1 خواهد بود، هم چنین متوسط مقدار تولید طی این سال ها بالای چهارده میلیون تن محاسبه گشت . این مطالعه نشان داد که در صورت عدم ایجاد تغییرات بنیادی در سیاست های مربوط به گندم، تداوم خودکفایی در تولید این محصول به صورت وارد کننده جزء قابل حصول خواهد بود، هم چنین امکان صادرات محصول گندم با توجه به نتایج این مطالعه منتفی خواهد بود

خود کفایی، پایداری منابع، گندم، صادرات، پیش بینی، سری زمانی، ARIMA