میلاد بندگانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده حملونقل، دانشگاه صنعتی اصفهان
میثم اکبرزاده - دکترای برنامه ریزی حملونقل، دانشکده حملونقل، دانشگاه صنعتی اصفهان

کرایه پرداختی توسط مسافران بر چرخه مالی سامانه حملونقل همگانی و مطلوبیت آن برای مسافران مؤثر است. ساختار کرایه زمانی عادلانه خواهد بود که کرایه پرداختی با توجه به میزان استفاده هر فرد از سیستم تعیینشده باشد. با برقراریعدالت در میزان کرایه، هزینه خدمترسانی به مسافران، بهصورت متوازن بین آنان توزیع خواهد شد. در این مقاله، روابط لازم برای محاسبه کرایه به روش مسافت - مبنا ارائه گردیده و رابطهای نیز برای تعیین مقدار جدید کرایه پیشنهاد شده است. همچنین میزان برقراری عدالت اجتماعی )عدالت افقی( قبل و بعد از این تغییر ساختار بر مبنای دو شاخص ضریب جینی و نسبت درآمد به هزینه سرانه محاسبه شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که با تغییر ساختار کرایه ازحالت ثابت به متغیر وضعیت سیستم از منظر عدالت اجتماعی بهبود مییابد بنحوی که مقدار ضریب جینی از0/38به 0/16 کاهشیافته و منحنی نسبت درآمد به هزینه سرانه هموارتر میگردد.

حملونقل همگانی، کرایه مسافت- مبنا، عدالت افقی، ضریب جینی