داریوش منصوری - دانشجوی دکتری دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی گروه فیزیک دریا
مسعود صدری نسب - عضوهیئت علمی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی گروه فیزیک دریا
محمد اکبری نسب - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران دانشکده علوم دریایی گروه فیزیک دریا

در این تحقیق میانگین ماهانه تغییرات دما و شوری سطحی آب دریای خزر با استفاده از مدل POM مورد بررسی قرار گرفت. مدل POM، مدلی اقیانوسی با مختصات عمودی سیگما، شبکهای افقی منحنی وار راست گوشه، با شرایط مرزی سطح آزاد و با زیرمدل های تلاطم و موج است. در این مدل از دادههای میدان دما و شوری WOA و داده های باد، بارش، تبخیر، یخ، تابش امواج کوتاه و بلند از بانک داده های روزانه ECMWF، با دقت 5/7 دقیقه و با گام زمانی 6 ساعته و برای ورودی آب رودخانه ها به دریای خزر، سه رودخانه ی ولگا ( در این تحقیق: 5 شاخع)، کورا و اورال و برای بتی متری از دادههای GEBCOOS با دقت ۳۰ ثانیه استفاده شده است. مدلی برای مدت ده سال (۱۹97-۱۹88) اجرا شد و نتایج آن پس از بررسی مدت زمان پایداری (از سال هفتم)، با استفاده از نتایج سال ۱۹۹۶، تغییرات دما و شوری بصورت میانگین ماهانه مورد مطالعه قرار گرفت. از نتایج این تحقیق، اختلاف میانگین ماهانه دمای سطحی آب بین حوزه شمالی و جنوبی دریای خزر در ماههای فوریه، می، اگوست و نوامبر به ترتیب برابر oC18، oC13، oC11 و oC20 می باشد و نیز به دلیل تغییرات دبی رودخانه ها از جمله ولگا، تغییرات گسترده در شوری در فصول سرد و گرم ملاحظه می شود. محدوده تغییرات شوری سطحی دریای خزر در ماه های فوریه، می، اگوست و نوامبر به ترتیب برابر PSS8/2، PSS2/3، PSS2/5 و PSS8/4 می باشد

میانگین ماهانه ،دما ،شوری ،مدل POM،دریای خزر