سیده فاطمه فدوی - دانشکده علوم زمین, دانشگاه شهید بهشتی, تهران, ایران
علی اصغر سپاهی - دانشکده علوم پایه, دانشگاه بوعلی سینا, همدان, ایران

باتولیت الوند در غرب شهر همدان در قسمت شمالی زون سنندج-سیرجان در محدوده طول جغرافیایی ٣٣ ° تا ۴٨ ۴0 ° ۴٨ شرقی و عرض جغرافیایی ٣٢ تا ٣۴ ۴0 ° ٣۴ شمالی واقع شده است. این مجموعه آذرین دارای فازهای مختلف ماگمایی متشکل از طیفهای بازیک تا اسیدی می باشد که به تناوب از زمان ژوراسیک میانی تا کرتاسه جایگزین شده و مجموعه نفوذی الوند را تشکیل دادهاند. این توده آذرین در سنگهای دگرگون شده ژوراسیک موسوم به اسلیت و فلیتهای همدان تزریق شده و سبب ایجاد هاله دگرگونی مجاورتی وسیعی شده است. بررسیهای صحرایی نشانگر وجود سه زون دگرگونی مجاورتی شامل زون کردیریت ± آندالوزیت ± فیبرولیت، زون کردیریت- فیبرولیت- اورتوکلاز و زون کیانیت در این هاله دگرگونی میباشد. سنگنگاری نشان میدهد که هاله درگونی مجاورتی شرق باتولیت الوند از سنگهای شیستهای لکهای، آندالوزیت هورنفلس، گارنت هورنفلس کردیریت هورنفلس،گارنت-آندالوزیت-کردیریت هورنفلس، آندالوزیت-کردیریت-ارتوکلاز هورنفلس، کیانیت هورنفلس و آندالوزیت-استرولیت-کیانیت هورنفلس تشیل شده است. بررس واکنشهای تعادلی و محاسبه دما و فشار سنگهای دگرگونی توسط نرم افزارهای ترمودینامیکی و شبکه های سنگ زایشی نشانگر فشار بین 2/5 تا بیش از 4 کیلو بار و دمای بین 550 تا 600 درجه سانتیگراد برای سنگهای دگرگونی مجاورتی هاله شرقی باتولیت الوند می باشد. چون انتقال از پلیمورف آندالوزیت به سیلیمانیت و از آن به کیانیت صورت گرفته است یک تاریخچه P - T- t چپگرد برای منطقه پیشنهاد می شود . این مورد با محیط تکتونیکی از نوع کمان حاشیه قاره همخوانی دارد.

دگرگونی مجاورتی؛ هورنفلس؛ باتولیت الوند؛ زون سنندج-سیرجان؛همدان