میثم طاهری - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
مهدی طاهری - استادیار و هیثت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
محمد عباسی - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
فرهاد اجاقلو - کارشناس ارشد سازه های آبی

با عنایت به خشکسالی های اخیر و وجود محدودیت های کمی و کیفی درمنابع آب، قابلیت کشت اراضی برخی مناطق کاهش یافته است که یکی از دلایل آن توسعه شوری و افزایش سدیم می باشد. برای بررسی تاثیر کیفیت آب آبیاری و توزیع املاح در خاک این تحقیق در ایستگاه تحقیقات زیتون طارم با تیمار های کارگذاری قطره چکان در اعماق صفر و 30 ‏سانتی متر و آب کاربردی به میزان 50 ‏، 75 ‏و 100 ‏درصد آب مورد نیاز گیاه انجام گرفت. نتایج نشان داد که در بین تیمارهای که از آبیاری سطحی استفاده شده است با عمق کارگذاری صفر و با 75 ‏درصد آبیاری میزان تجمع نمک در افق خاک از سطح تا عمق ماتریکس پروفیل دارای کمترین میزان تجمع سدیم در خود را نشان می دهد. تیمار با عمق کارگذاری صفر و با 50 ‏درصد آبیاری از عمق 30 ‏سانتیمتر به پایین بیشترین میزان تجمع سدیم را در بین تیمارهای سطحی و تیمار با محمق کار گذاری صفر و 100 ‏درصد آبیاری تفاوت چشم گیری در میزان سدیم از عمق صفر تا 30 ‏سانتیمتر نسبت به دو تیمار سطحی دیگر از خود نشان می دهد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان چنین استنباط نمود که در آبیاری زیر سطحی تجمع نمک و افزایش سدیم خاک رو به بالا و در بالای قطره چکان قرار دارد که این محامل موجب می شود که سدیم تجمع یافته در سطح خاک عامل افزایش هدایت الکتریکی شده و درنتیجه میزان رشد رستنی های سطحی در پای درخت کاهش قابل توجه یافته است.

. سدیم خاک، زیتون، آبیاری، کیفیت آب