هدی رجب پور - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی، دانثنگاه نثهید باهنر کرمان
مجید محمود آبادی - دانشگاه شهید باهنر کرمان assistant prof

فرسایش بادی یکی از پدیده های زیست محیطی مخرب در مناطق خشک و نیمه خشک جهان می باشد که در سال های اخیر شدت آن رو به افزایش است. اگرچه فرسایش بادی پدیده جدیدی نیست، اما یک مشکل جدی در مناطق کشاورزی جهان محسوب می شود. یکی از فاکتورهای مهم تاثیرگذار روی فرسایش پذیری خاک رطوبت سطحی می باشد. در این تحقیق به بررسی نقش سرعت باد بر میزان تبخیر از سطح خاک و تاثیر آن بر فرسایش بادی پرداخته است. بدین منظور دو نمونه خاک از مزرعه دانشگاه شهید باهنر کرمان با دو بافت لومی شنی (خاک 1 ‏) و شنی لومی(خاک 2 ‏) آورده شد. سپس هر دو نمونه خاک از الک 2 ‏میلی متر عبور داده شدند. برای بررسی تاثیر رطوبت خاک، دو رطوبت مختلف 6/5 ‏و 11/5 ‏برای خاک شماره 1 ‏و 2/5 ‏و 4/5 ‏بر حسب درصد برای خاک شماره 2 ‏ایجاد شد. سپس هر یک از نمونه ها را داخل سینی تونل باد ریخته و به ترتیب سرعت های 5 ‏، 6/5 و 7/5 ‏به مدت 7 ‏دقیقه برای خاک 2 ‏و 30 ‏دقیقه برای خاک 1 ‏اعمال گردید. در نهایت رسوب تولید شده جمع آوری و توزین شد. سپس از عمق 0 ‏- 0/5 ‏سانتیمتری سطحی 50 ‏گرم خاک وزن شد و پس از خشک شدن در آون درصد وزنی رطوبت اندازه گیری شد. افزایش سرعت باد نقش تعیین کننده ای بر میزان تبخیر از سطح خاک داشته است. به طوری که در خاک 1 ‏با افزایش سرعت باد از 5 ‏به 7/5 ‏متر بر ثانیه با رطوبت 11/5 درصد، شدت تبخیر 2/2 ‏برابرو در خاک 2 ‏، با رطوبت 4/5 ‏درصد 4/9 ‏برابر افزایش داشته است. همچنین با افزایش میزان رطوبت در هر دو خاک شدت تبخیر از سطح خاک کاهش یافته است.

تونل باد، رطوبت خاک، سرعت باد، شبیه سازی باد