نوشین سخاوت دوست - دانشجوی کارشناسی ارشد ، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد قزوین
مهتاب سلیمانی الموتی - دانشجوی کارشناسی ارشد ، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد قزوین

تزئینات همواره در طراحی داخلی و خارجی بناهای اسلامی به عنوان یک عنصر مکمل، در دستور کار معماران است. یکی از جلوه های شکوه و زیبایی بناهای اسلامی،خصوصا در مساجد دوره ی عثمانی تزئین است ،از این رو بخش های اصلی بناها از جهت تحول،تغییر،الگوبرداری،تناسب و مقیاس می تواند مورد مطالعه قرار گیرد. لذا پژوهشگران بار آن شدند تا از میان طیف وسیعی از عناصر تزئینی در مساجد عثمانی، به بررسی نقوش به کار رفتاه در کاشیکاری ،آرایه های گچی و تزئینات خطاطی در 5 مسجد از قرن 16 و 17 میلادی شامل: (مسجد سلیمانیه،رستم پاشا، کارا احمد پاشا،سوکلو محاد پاشا،سلطان احمد) بپردازند. هدف از این پژوهش دستیابی به سیر تحول نقش تزئینی مساجد و روند تکرار آن ها است. دراین راستا در میان نمونه های مذکور، ویژگی های هر نقش،وجوه اشتراک و افتراق با دیگار نقوش ، مورد بررسی قرار گرفت. همچنین با استفاده از روش تحقیق توصیفی تحلیلی و مطالعات کتابخانه ا در زمینه تزئینات بناهای مذکور، - نتایجی حاصل شد. تکرار طرح ها در مقیاس و اندازه های متفاوت وجود دارد و نیز در تزئین هنراسلامی، هر نقش جزئی از یک الگوی کلی است که با ایجاد هماهنگی و تأثیر از دیگر نقوش ماهیت خود را در کل یک ترکیب بندی حفظ می کند، هم نین قابلیت باز آفرینی در ترکیبی جدید برای نقوش تزئینی تأکید می شود و منجر به تداوم نقوش در مسایر تغییرات می گردد .

سیر تحول، نقوش تزئینی، ، مساجد عثمانی