اصغر باقری - کارشناس ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان
مرتضی اولادی - کارشناس ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان
عمار قلی زاده - دانشجویی دکتری اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان

سویا مهم ترین محصول از نظر تولید روغن و پروتئین در سراسر جهان محسوب می شود. جوانه زنی ضعیف و قوه نامیه پایین بذر از مشکلات جدی تولید سویا هستند. پرایمینگ یکی از مهم ترین راه کارهای افزایش دهنده قدرت جوانه زنی بذرها می باشد در این تحقیق به منظور بررسی اثر پیش تیمارها و زمانهای مختلف بر جوانهزنی بذر سویاGlycin max (L.) Meril آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال 0931 اجرا گردید. پیشتیمارها شامل پلیاتیلنگلایکولPEG6000 با غلظت 01 %، نیترات پتاسیمKNO3 1% کلرید پتاسیمKCl(2 و شاهد )آب مقطر( و مدت زمان 02و22 و 93 ساعت بود. بسیاری از صفات نظیر سرعت جوانهزنی، شاخص ویگور، وزن ساقهچه و ریشه چه، وزن خشک گیاهچه، تعداد کل جوانه اندازه گیری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس برای صفات سرعت جوانهزنی، تعدادکل جوانه، شاخص ویگور یک و دو، وزن و طول ساقهچه و ریشهچه به طور کاملا معنیدار تحت تا ثٔیر اسموپرایمینگ قرار گرفتند. بیشترین اثر ساده در پیش تیمار پلیاتیلنگلایکول 01 % برای صفات طول ساقهچه، وزن ساقهچه و ریشهچه، شاخص ویگور یک و دو حاصل گردید. همچنین، بیشترین وزن ساقهچه و ریشهچه بهترتیب در مدت 93 ساعت1/33ودرمدت 24ساعت 0/14 بیشترین وزن خشک گیاهچه درمدت 24ساعت 1/46 بیشترین شاخص ویگور یک و دو در مدت 22 و 02 ساعت وهمچنین بیشترین سرعت جوانهزنی مربوط به اثر ساده زمان در مدت 02 ساعت بدست آمد. نتایج حاصل از اثر متقابل پیشتیمار با زمان نشان داد که بیشترین وزن ساقهچه بهترتیب با پیشتیمار پلیاتیلنگلایکول 01 % در مدت 22 ساعت، نیترات پتایسم 0% درمدت 93 ساعت وهمچنین ریشهچه با پیشتیمار نیترات پتاسیم 0% در مدت 02 ساعت و طول ساقهچه با پیشتیمار پلیاتیلن گلایکول 01 % در مدت 93 ساعت بدست آمد. در مجموع نتایج بیانگر اثر مثبت اسموپرایمینگ بر بهبود مؤلفههای جوانهزنی سویا بود.

سویا، پیشتیمارها، پلیاتیلنگلایکول، شاخص ویگور یک و دو، سرعت جوانهزنی