فاطمه عالیشاه ارات بنی - دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
حسین ارزانی - استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران،
سیدعلی اکبر جوادی - استادیار گروه مرتعداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران،
مهدی فرحپور - دانشیار پژوهشی سازمان جنگل ها و مراتع،

هدف از این تحقیق ارزیابی و تعیین طبقات شایستگی مراتع حوزه آبخیز سوادکوه به منظور تولید علوفه برای کاربری چرای گوسفند می باشد. جهت تهیه لایه های اطلاعاتی در کلیه مراحل این تحقیق از محیط GIS استفاده شد. اساسکار در مدل تولید علوفه، تعیین نسبت علوفه قابل استفاده برای دام از کل علوفه تولید شده در هر تیپ گیاهی می باشد. در این پژوهش برای تعیین شایستگی مراتع منطقه، عوامل شیب، وضعیت و گرایش مرتع، خوشخوراکی وتولید هر گونه گیاهی در هر تیپ مورد بررسی قرار گرفت. سپس علوفه قابل استفاده دام برای گونه های کلاس I ، II و III با توجه به ضرایب خوشخوراکی و حد بهره برداری مجاز برای هر گونه محاسبه شد. نتایج حاصل نشان می دهد که از بین عوامل مورد بررسی، عامل شیب به عنوان مهم ترین فاکتور در تعیین ضریب بهره برداری مجاز منطقه می باشدو این عامل در نهایت باعث کاهش شایستگی مرتع از نظر تولید علوفه قابل استفاده برای دام شده است. همچنین در بعضی از تیپ ها کم بودن میزان علوفه قابل استفاده دام به دلیل تولید کم گیاهان کلاس I و II ، پایین بودن درصد خوشخوراکی و حد بهره برداری مجاز می باشد. بدین جهت از کل منطقه مورد مطالعه به ترتیب 22/2و26/7و51/1درصد از سطح مراتع طبقه شایستگی S1 ، S2 و S3 را به خود اختصاص دادند و هیچ کدام از تیپ های مورد مطالعه در طبقه شایستگی N قرار نگرفتند. بنابراین کنترل و مدیریت چرا در طول فصل چرا به منظور حفاظت پوششگیاهی طبیعی در جهت استفاده پایدار از مراتع و همچنین حفظ شایستگی آن ها در آینده با در نظر گرفتن جمعیت فعلی دام موجود در این حوضه ضروری می باشد

تولید قابل استفاده، شایستگی مراتع، سیستم های اطلاعات جغرافیایی، حد بهره برداری مجاز، گوسفند