زینب زین الدینی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی
مهین کرمی - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی
اکرم فاطمی - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی
پرویز شکاری - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی

آلودگی خاک ناشی از فعالیت های بشری مانند استفاده از زمین به عنوان محل دفن زباله یکی از نگرانی های زیست مجیطی است. به منظور بررسی تاثیر محل دفن زباله شهر کرمانشاه بر آلودگی خاک به عناصر کادمیم (Cd) و سرب (Pb، ۳۰ نمونه خاک از پایین دست انباشتگاه زباله شهری برداشت گردید.از فاکتور غنی شدگی، شاخص ریسک اکولوژیکی عناصر و درصد عوامل انسان زاد برای ارزیابی وضعیت آلودگی استفاده شد. تعداد ۱۵ نمونه از محدوده ای دور از محل دفن زباله ولی با ویژگیها و زمین شناسی مشابه همین منطقه نیز به عنوان نمونههای زمینه تهیه گردید. میانگین غلظت کل عناصر کادمیم (Cd) و سرب (Pb) درنمونه های پایین دست انباشتگاه زباله به ترتیب 03/5 و 9/30 میلی گرم بر کیلوگرم بود. میانگین غلظت کل فلزات Cd و Pb از غلظت این عناصر در نمونههای زمینه (به ترتیب 1/2 و 5/3 میلی گرم بر کیلوگرم)، غلظت در پوسته زمین، میانگین جهانی خاکها و میانگین در شیل جهانی بیش تر بود. نتایج نشان داد که غنی شدگی متوسط برای Cd و غنی شدگی قابل توجه برای عنصر Pb درخاک سطحی پایین دست انباشتگاه زباله روی داده است. بیش تر نمونهها پتانسیل ریسک اکولوژیکی متوسطی نسبت به Cd و Pb داشتند. درصد عوامل انسان زاد برای هر دو عنصر مقدار بالایی داشت که نشان دهنده افزایش غلظت عناصر تحت تاثیر فعالیتهای انسانی به ویژه دفن زباله در منطقه مطالعاتی است. به طور کلی غلظت عنصر Pb در نمونهها نسبت به زمینه افزایش زیادی داشته است و خاک منطقه بیش تر نسبت به عنصر Pb آلودگی دارد.

آلودگی خاک ، معیارهای ارزیابی آلودگی ، عناصرسنگین ، انباشتگاه زباله