حمید حاتمی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد
علی بهنام فر - معاون برنامه ریزی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی
مجید رحیمی زاده - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد

به منظور ارزیابی مدیریت تلفیقی روش های کنترل علف های هرز و بررسی تاثیر کود نیتروژن بر رشد و عملکرد نخود دیم آزمایشی بصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1392 در مرکز تحقیقات دیم سیساب خراسان شمالی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح مصرف کود نیتروژن از منبع نیتروژن، 1- شاهد ( بدون کود نیتروژن ) 2- مصرف 25 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار 3- مصرف 50 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار به عنوان کرت های اصلی و روش های کنترل علف های هرز در 5 سطح شامل؛ 1- بدون مبارزه با علف هرز ( شاهد ) 2- وجین دستی در یک نوبت 3- یک نوبت مبارزه شیمیایی با علف های هرز 4- برگشت بقایای گندم به خاک 5- برگشت بقایای گندم + علف کش به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. کشت بصورت انتظاری به دلیل فراهم بودن شرایط کشت در 25 آبان ماه انجام گردید که پس از اعمال تیمارهای مورد نظر صفاتی مانند عملکرد دانه، وزن صد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، شاخص سطح برگ، تراکم و وزن خشک علف های هرز بررسی گردید. نتایج حاصله در آزمایش نشان داد که تاثیر سطوح کودی بر عملکرد و اجزای عملکرد معنی دار گردید، به طوری که در سطوح مختلف، تیمار 25 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بیشترین تاثیر و تیمار شاهد کمترین تاثیر را بر اکثر صفات مورد مطالعه در نخود داشت و تیمار روش های کنترل علف های هرز در اکثر صفات مورد مطالعه معنی دار گردیده که روش کنترل وجین دستی بیشترین تاثیر را داشته و کمترین تاثیر مربوط به عدم وجین علف های هرز و برگشت مجدد بقایا به زمین می باشد. با توجه به بررسی انجام شده در اکثر صفات مورد مطالعه، اثر متقابل 25 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار همراه با وجین دستی بیشترین تاثیر را داشت و کمترین اثر متقابل را تیمار شاهد ( عدم مصرف کود نیتروژن ) همراه با عدم وجین علف های هرز شامل گردیده است. در تیمارهای برگشت بقایا صفت درصد سبز نخود ازبقیه تیمارها بیشتر بوده و اغلب علف های هرز پهن برگ را کنترل کرده است.

کود نیتروژن، کنترل علف های هرز، عملکرد، نخود، دیم