حسن طاهرخانی - دانشگاه زنجان، گروه راه و ترابری، زنجان، ایران
مهران جوانمرد - دانشگاه زنجان، گروه خاک و پی، زنجان، ایران

از مشکلات مربوط به خاک های رسی در بستر روسازی راه ها تورم آن ها در اثر جذبرطوبت است، که باعث ناهمواری سطح روسازی و یا شکست آن می شود. یکی از روش هایبرخورد با مشکل تورم خاک های رسی در راه سازی، تثبیت آن ها با مواد افزودنی است. اینمقاله به بررسی تأثیر سه نوع ماده افزودنی بر تورم دو نوع خاک رس می پردازد. افزودنی هایاستفاده شده شامل دو نوع تثبیت کننده متعارف آهک و سیمان، و یک نوع تثبیت کنندهغیرمتعارف نانوپلیمر CBR PLUS است. این مواد با درصدهای مختلف به دو نوع خاکرس، که یکی دامنه خمیری کم و دیگری دامنه خمیری زیاد دارد، افزوده شد و حدود اتربرگ،و تورم خاک در زمان های مختلف از 2 تا 96 ساعت اندازه گیری شده است. نتایج نشانمی دهد که ماده CBR PLUS تأثیر بیش تری در کاهش تورم خاک های با دامنه خمیری زیاددارد و تورم را تا 15 برابر کاهش می دهد، اما آهک و سیمان آن را 10 برابر کاهش می دهند. درخاک رس با دامنه خمیری کم تأثیر سیمان در کاهش تورم بیش از آهک و CBR PLUSاست. افزودن 7% سیمان تورم را 14 برابر کاهش داده و همین مقدار آهک آن را تا 6 برابرکاهش می دهد. هم چنین، در خاک های رسی با دامنه خمیری کم و زیاد، به ترتیب، سیمان وCBR PLUS دامنه خمیری را بیش از دو ماده دیگر کاهش می دهند.

خاک رس، سیمان، آهک، CBR PLUS ، تورم، دامنه خمیری