زهرا عباسی - کارشناس ارشد بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، ایران. (نویسنده مسئول مکاتبات )
محمدمهدی مجیدی - دانشیار رشته اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران
احمد ارزانی - استاد رشته اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران
اباذر رجبی - استادیار بخش به نژادی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند، کرج، ایران

به منظور شناسایی و انتخاب هیبریدهای متحمل به شوری بر اساس شاخص های کمی تحمل به تنش، 17 هیبرید تری وی کراس حاصلاز تلاقی 17 گرده افشان دیپلوئید متحمل به شوری با سینگل کراس منو ژرم 261x7112 به همراه سه شاهد در دو آزمایش در ایستگاه تحقیقات شوری رودشت تحت تنش شوری (هدایت الکتریکی آب و خاک به ترتیب حدود 12 و 8 دسی زیمنس بر متر) و در شرایطعدم تنش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تکرار ارزیابی شدند. بر مبنای عملکرد شکر سفید در شرایط تنش و عدم تنش،شاخص های کمی تحمل به تنش محاسبه شدند . تحلیل همبستگی عملکرد شکر با شاخص های مذکور نشان داد که شاخص های تحمل(STI) میانگین تولید (MP) و میانگین هندسی تولید (GMP) به علت داشتن بیشترین ضریب همبستگی با عملکرد شکر سفید، مناسب ترین شاخص ها جهت شناسایی هیبرید های متحمل به شوری هستند. در مجموع، بر اساس نتایج به دست آمده از نمودارهای بای پلات، پراکنش سه بعدی و تجزیه خوشه ای، هیبرید های شماره (261*7112) *29/8-7223، (261*7112) *29/19-7233، 7233- (261*7112) * 29/35، (261*7112) * 29/28-7233 و هیبرید P.29 * MSC2ـ7233 (شاهد متحمل) به منزله هیبرید های متحمل برای محیط های دارای تنش شوری و هیبرید های (261*7112) *29/1-7233، (261*7112) *29/5-7233 و هیبرید 436 (شاهد حساس ) به منزله هیبرید های حساس برای محیط های دارای تنش شوری معرفی شدند . در بین هیبرید های متحمل هیبرید شماره (261*7112) *29/35-7233 با بیشترین میانگین عملکرد شکر در شرایط تنش شوری و نیز بالاترین مقادیر STI, MP و GMP به منزله هیبرید برتر شناخته شد.

تنش شوری، چغندرقند، شاخص های تحمل، عملکرد شکر سفید، هیبرید