سپیده مدنی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ،گروه جغرافیا، واحد رشت،دانشگاه آزاد اسلامی ،رشت ،ایران
نصرالله مولائی هشجین - استاد،گروه جغرافیا،واحد رشت،دانشگاه آزاد اسلامی ،رشت،ایران

معماری مسکن روستایی ایران با توجه به قدمت چند هزار ساله آن مجموعه همگن و متناسب را تشکیل می دهد که در آن ارتباطات و کارکردها و نقش چند عملکردی فضاها در مسکن همواره به نحوی بوده است که به وضوح ، نظام اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی روستا را به همراه مقتضیات جغرافیایی در برداشته است. درواقع مسکن یکی از نیازهای اساسی انسان است که برحسب توسعه و تغییر سطح زندگی افراد مختلف و متنوعی پیدا می کند. در این بین است و مهم ترین آثار کالبدی روستا و جزئی از هویت کلی روستا و در عین حال مصداق یکپارچگی کارکردی عناصر تشکیل دهنده بافت روستا است. در این تحقیق روند تحولات معماری مسکن روستایی در دو دهه اخیر، با رویکرد گذار از سنت به مدرنیته در دهستان اطاقور شهرستان لنگرود تحلیل و بررسی می گردد. اهداف عمده شامل شناخت تحولات صورت گرفته در معماری مساکن روستایی، شناسایی عوامل مؤثر در روند تغییر الگوهای معماری مسکن روستایی، شناسایی میزان و نوع تسهیلات محلی - اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و طراحی معماری مسجد روستایی و شناسایی سیر تحولات معماری مسکن در ناحیه مورد نظردنبال شود. در راستای تحلیل روند تحولات معماری مسکن روستایی و دست یابی به اهداف فوق، از روش توصیفی - تحلیلی به دو صورت مطالعات اسنادی - کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه، مصاحبه و مشاهده) استفاده شده است. بدین منظور به تحولات صورت گرفته در معماری مساکن روستایی شناسایی و سپس میزان این تحولات و رویکرد گذار از سنت به مدرنیته و علل آن با دید جغرافیایی تحلیل شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که معماری مسکن روستاهای مورد مطالعه در دهستان اطاقور در بازه زمانی 20 ساله، دستخوش تغییر شده است و در مساکن روستایی تاثیرات مدرنیته که بازتاب آن در تغییر فرم معماری و تغییر اجزای کاربردی مسکن و تحقیقات مصالح می باشد، در این پژوهش به تفصیل بیان گردیده است.

تحولات معماری،مسکن، سنت،مدرنیته،روستا