نرگس مقصودی - دانشجوی کارشناسی محیطزیست، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
هیوا علیمیزاده - استادیار گروه محیط زیست ،دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر

لس ها، نهشته های بادرفتی اند که اغلب در عرض های جغرافیایی 30 تا 60 درجه نیمکره شمالی، موسوم به کمربند لس قرار دارند. مطالعات لس در ایران نسبت به مطالعات انجام شده در دنیا ناچیز بوده و به دلیل پژوهش های اندک، لسهای ایران در دنیا کمتر شناخته شده هستند. مطالعه رسوبات لسی به دلیل نقش این رسوبات در ایجاد ریزگردها و همچنین ایجاد بیماریهای تنفسی و قلبی و سرطان ریه که صدمات زیادی را وارد می کنند، اهمیت دارد. در این مطالعه به بررسی زیستمحیطی رسوبات لسی ایران در ایجاد پدیده گرد و غبار و اثرات آن بر سلامتی انسان پرداخته شده است. از دیدگاه بهداشت عمومی ذرات گرد و غبار یکی از عوامل مهم تشدید کننده بیماریهای تنفسی میباشد و منجر به شیوع انواع بیماریهای ریوی نظیر آسم، برونشیت های مزمن و فیبروز دهنده های ریه، آلرژی های حساس، ایجاد مشکل در تنفس بیماران قلبی و عروقی می شود. سرچشمه اصلی ریزگردها باتوجه به تصاویر MODIS از صحرای عربستان شروع شده و با پوشش کویت و مناطقی از خلیج فارس و عراق وارد ایران شده و سراسر استان خوزستان را در بر گرفته است. رسوبات لسی که در اثر فرسایش بادی انتقال مییابند، خطرات عمدهای را برای سلامتی انسان به بار می آورند و باعث ایجاد بیماری های مختلفی مانند بیماری های تنفسی، قلبی و سرطان ریه می شوند. سرطان ریه بیماری است که به رسوبات لسی نسبت داده می شود. دراین مورد کانیهای سیلیکاته و وجود فیبرهای سیلیسی با منشأ معدنی و ذرات کوارتز با گوشههای زاویه دار در نهشتههای لسی، میتوانند از دلایل سرطان مری با شیوع بالا باشد. از دیگر تاثیرات نامطلوب و خسارتهای ناشی از طوفان های گردو غبار میتوان مدفون شدن مناطق مسکونی، از بین رفتن زمینهای کشاورزی، گسترش نواحی بیابانی و آلودگی آبهای سطحی را نیز ذکر نمود.

لس،گرد و غبار،سلامتی،بیماری های قلبی و تنفسی،MODIS