محمد حاجی محمدی - دانشجوی دکتری ژئوتکنیک، پردیس بین الملل کرج، دانشگاه خوارزمی، ایران
صدیقه مسعودی - دانشجوی دکتری ژئوتکنیک ، پردیس بین الملل کرج، دانشگاه خوارزمی ، ایران
امیر حمیدی - دانشیارمهندسی ژئوتکنیک، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه خوارزمی، ایران

مطالعه مصالح دانه ای همیشه موضوع حائزاهمیتی درمهندسی بوده است. باتوجه به موادکاربرد ویژگی های مصالح دانه ای، بررسی خواص ورفتاراین مصالح به خصوص رفتاراتساعی، همواره موردتوجه محققان بوده است. رفتاراتساعی خاک های دانه ای درزمان آنالیزحالت بحرانی یانهایی بسیارحائزاهمیت می باشد. بااین وجود، تحقیقات بسیار اندکی برای شناسایی رفتاراتساعی خاکهای دانه ای انجام شده است وفقط تعدادکمی زاویه اتساع واقعی خاک به خصوص درمحدوده فشارمحصورکننده کم، گزارش شده است.نتایج آنالیزهای عددی انجام شده نیزنشان می دهد که پیش بینی روابط تنش – کرنش خاک های دانه ای، زمانی که زاویه اتساع به صورت واقعی بکاربرده می شود، به طورواضح بهبود می یابد. ازاینرو روابط تنش – اتساع (Stress – Dilatancy) نقش بسیارمهمی درفهم رفتارمکانییک خاک ها وتوسعه مدل های ساختاری واقع گرایانه ایفامی کند. ازاینرودراین مقاله سعی شده است به ارائه نتایج تحقیقات تعدادی از محققان در خصوص ویژگی های مکانیکی، به ویژه اصطکاک وپارامترهای مربوط به آن درمصالح دانه ای وسنگریزه ای پرداخته شده و درادامه پارامترهای مربوط به تنش – اتساع مصالح دانه ای کروی شکل باسایز یکنواخت ( همچون ماسه یاسیلت بادانه بندی یکنواخت) وسایزدوگانه (همچون ماسه لایه دار وشن ماسه داربادانه بندی دوگانه) بدست آمده است .

تنش- اتساع ، شکل دانه ها، زاویه اتساع، زاویه اصطکاک