مصطفی پویا کیان - دانشجوی دکتری بهداشت حرفه ای، دانشگاه تربیت مدرس
حسن اصیلیان مهابادی - استادیار گروه بهداشت حرفه ای، دانشگاه تربیت مدرس

نویز یا سر و صدای مزاحم به عنوان مهم ترین مشکل زیست محیطی جوامع بشری در سال های اخیر مطرح شده است . آسایش و کیفیت زندگی انسان به ویژه در شهرها به دلیل افزایش منابع صوتی کاهش یافته است . منابع ایجاد کننده صدای مزاحم در شهرها بسیار متنوعند . ولی بی گمان صدای ترافیک یا همان صدای تولید شده ناشی از تردد ماشین آلات و موتورسیلکت ها در خیابان ها و بزرگراه ها، مهم ترین منبع محسوب می شود . مساله بسیار مهم درباره صدای ترافیک این است که منبع تولید صدا، یعنی وسیله نقلیه، خود مجموعه ای منابع تولید کننده صوت است . صدای موتور، حرکت هوا در اطراف بدنه وسیله نقلیه، تعویض دنده، ترمز، بوق، حرکت چرخ ها بر روی سطح خیابان و حتی سیستم های پخش موسیقی همگی جزو منابع تولید کننده نویز در وسیله نقلیه هستند . تلاش هایی برای بهبود سطح روکش خیابان ها و جاده ها با هدف کاهش صدا و ارتعاش ناشی از حرکت اتومبیل بر روی آنها انجام شده است . ایجاد ساختار متخلخل در روکش آسفالت سطح جاده ها می تواند با جذب و استهلاک انرژی صوتی، به کاهش صدای منتشر شده کمک نماید . این ساختار متخلخل علاوه بر کاهش صدای ترافیک مزایایی نیز در خصوص زهکشی روان آب های ناشی از بارندگی دارد . آسفالت متخلخل اولین بار در سال های دهه 50 میلادی در امریکا مورد استفاده قرار گرفت . سپس در سال های بعدی تکنولوژی ساخت آن از لحاظ دانه بندی، میزان فضای خالی و استحکام و ثبات آن افزایش یافت . استفاده از این آسفالت ها با وجود مزایای قابل توجه خود در کاهش صدا، با مشکلاتی نیز همراه است . احتباس قطرات آب و گرد و غبار و شن در فضاهای خالی آسفالت، کهنگی سریع قیر و شکنندگی سریع آسفالت، کاهش کارایی آسفالت های تعمیر شده و نیاز به فناوری بالا برای تولید از جمله مواردی هستند که استفاده از این روش برای کنترل صدای ترافیک را با مشکل روبرو می کند . بنابراین با توجه به مشکلات ذکر شده، کارایی آسفالت های متخلخل در کاهش صدا، ثابت و پایدار نیست و به مرور زمان کاهش می یابد . با این حال مزایای انکار ناپذیر آنها نیز سبب شده است تا پژوهش بر روی این تکنولوژی به عنوان یکی از روش های مؤثر کاهش صدای محیطی ادامه یابد . در این مقاله تلاش می شود تا آخرین مطالعات و دستاوردها در زمینه ارتقاء راندمان این فناوری بیان گردد .

صدای ترافیک، آسفالت متخلخل