مجید صالحی نیا - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، گروه معماری، اصفهان، ایران
مائده السادات حسامی زاده - کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، گروه معماری، اصفهان، ایران

براساس دیدگاه برخی نظریه پردازان، در شهرسازی و شهرنشینی دوران جدید، با گسترش وسیع ابعاد کالبدی شهر،مقیاس های انسانی تا حدود زیادی اعتبار خود را از دست داده اند و تغییرات شگرف ساختار فضایی محله های شهریسبب بروز مشکلاتی همچون عدم تعلق به محل زندگی و فردگرایی شده است. در گذشته هر محله با ارایه خدمات روزمره مورد نیاز خود و ایجاد نمادهای محله ای و ویژگی های خاص، موجب می شد ساکنان آن نوعی تعلق مکانی و هویت مکانی داشته باشند. از خصوصیات مرکز محله ایجاد زمینه های تعامل بین ساکنان و مشارکت در سطح محله جهت ارتقا تعاملات اجتماعی و همبستگی گروهی است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی معیارهای کیفیت محیطی مرکز محله جهت ارتقا تعاملات اجتماعی و تعلق به مکان است . در این پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی مفاهیم و نظریاتمرتبط با متغیرهای تحقیق در زمینه تعاملات اجتماعی و تجزیه و تحلیل آن ها در سطح محله، به شناسایی معیارهایی جهت ارتباط مطلوب تر و بالاتر بین انسان و طبیعت، انسان و انسان و ایجاد تجربه مشترک بین ساکنین محله پرداخته می شود. نتایج نشان می دهد معیارهای کمی و کیفی تعیین کننده کیفیت محیطی که افزایش دهنده تعاملات اجتماعی درمرکز محله هستند عبارتند از: نشاط و سرزندگی، سهولت دسترسی، فضای سبز محله ای، تناسب مقیاس، پیاده مداری، توجه به ارزش های معمارانه، فرم ها و فضاهای متباین، تنوع کاربری ها و فعالیت ها، انعطاف پذیری فیزیکی و بصری، وجود امنیت، وجود فضاهای باز، مبلمان مناسب و وجود امکانات رفاهی.

تعاملات اجتماعی، تعلق به مکان، مرکز محله، اجتماع پذیری فضای شهری، کیفیت محیطی