اکبر وروایی - دانشیار حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم انتظامی امین
مصطفی عزیزی ارشد - کارشناس ارشد فقه و حقوق اسلامی
محمد جوانمرد - کارشناس ارشد اطلاعات انتظامی دانشگاه علوم انتظامی امین

در فقه جزایی اسلام توبه، یکی از عوامل سقوط، عفو و تخفیف مجازاتهای حدی- بجز قذف- می باشد. قانونگذار ایران در مواد 114الی118 قانون مجازات اسلامی مصوب 1/2/ 1392و همچنین بند (ج) ماده 13قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال4/12/ 1392به این امر توجه داشته و توبه را با شرایطی موجب سقوط، عفو یا تخفیف مجازات اکثرحدود و تعزیراتی که جنبه حق الهی دارند، برشمرده است. این پژوهش با هدف بررسی نقش توبه در سقوط، عفو و تخفیف مجازاتهای جرایم حدی علیه امنیت و نظم عمومی؛ محاربه، بغی و افساد فی الارض در قانون مجازات اسلامی سال1392 ایران و فقه جزایی امامیه صورت گرفته است. روش تحقیق به صورت اسنادی – کتابخانه ای می باشد و روش تجزیه و تحلیل یافته ها بصورت تحلیلی است. از نظر کاربرد از جمله پژوهش های کاربردی به شمار می رود. براساس نتایج بدست آمده از این پژوهش مشخص گردیده که؛ توبه در جرایم محاربه ، بغی و افساد فی الارض در صورتی موجب سقوط مجازات می شود که اولاً جنبه حق الهی جرم فقط مد نظر باشد ، نه جنبه حق الناسی و ثانیاً زمان توبه در سقوط و عدم سقوط، یا عفو و عدم عفو مجازاتهای مذکور نقش اساسی دارد.

توبه، حدود، سقوط مجازات، عفو مجازات، جرایم منافی عفت