ابراهیم امیرکلائی - عضوهیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی سوادکوه
زهره خدمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی بابل

حس تعلق، از جمله مفاهیم مهم و مؤثر در ارتباط انسان و محیط است .این مفهوم، ناشی ازاحساسهای فرد نسبت به مکانی است که با آن ارتباط برقرار میکند. از نگاه جغرافیای انسانی، حس تعلق ، نقشی اساسی در ارزیابی کیفیت محیط و منظر شهری در شهرهای معاصر دارد. در روش های طراحی محیطی علی رغم استفاده فراوان از این واژه تعریف مشخص و معینی از این معنا و عناصر تشکیل دهنده ان ارائه نگردیده است. آنچه در متون پژوهشی در مورد ابعاد حس تعلق به مکان ارائه می شود ، عمدتا مبتنی بر تعریف مکان به محیط اجتماعی است از اینرو تعلق به مکان نیز عمدتاً تعلق به محیط های اجتماعی تعبیر و تفسیر میشود. لذا با هدف شناسایی این حس در معماری و تمرکز کردن به بافت های فرسوده شهری به دلیل ارزش های تاریخی و فرهنگی نیازمند حس احترام و باز آفرینی است. یکی از چالشهایی که شهرهای امروز ایران با آن روبه رو هستند، موضوع بافتهای فرسوده است. دلایل به وجود آمدن بافتهای فرسوده گوناگون است که برخی از این دلایل عبارتند از : نگهداری نکردن از بناها و ساختمانها و مرمت نشدن پس از گذر زمان. امروزه احیای این بافت ها با اصل قرار دادن نیاز شهروندان در برقراری ارتباط با فضای کالبدی و مباحثی چون تعلق به مکان مورد توجه بسیاری از طراحان قرار میگیرد. بدین منظور هدف از ارائه این پژوهش ، یافتن راهکارهای احیای بافت فرسوده به منظور ارتقاء حس تعلق به مکان با احیای فضای عمومی مجموعه فرح آباد ساری از طریق اقداماتی نظیر کنترل محصوریت ، استفاده از عناصر هویت بخش ، حضورعوامل طبیعی و ایجاد دید و منظر مناسب که بتوان این حس تعلق به مکان را از طریق نوسازی بافت فرسوده به مجموعه بازگرداند.

حس تعلق ، بافت فرسوده ، نوسازی، مجموعه فرح آباد