حسن صناعی حماملو - دانشجوی مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور زنجان

پدیده ی پلورالیسم مفهومی است که با ورود به عرصه ی مسائل شهری ماهیتی خاکستری پیدا نموده است . آغاز ورود پلورالیسم در شهرسازی به دوران پسا مدرن برمی گردد . این مفهوم در آغاز هدفی مثبت و متعالی را تحت عنوان ساماندهی گرایش های پسامدرن و تکثر گرایی زیر سایه ی تجمع گرایی را دنبال می نمود . اما در برخی کشور ها به سبب درک و استفاده نا صحیح از پلورالیسم شهری تنها شاهد نتایج منفی و زیانبار آن بوده ایم و کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده است . صنعتی شدن شهرها ، توسعه بدون برنامه شهرها و پیاده سازی ناقص الگوهای غربی نیز از مولد ها و کاتالیزور های این مفهوم بوده و شهرها را بیشتر به انزوا و نابودی تدریجی می کشاند . به سبب این تأثیرات منفی امروزه پلورالیسم شهری مفهومی خوفناک در مقابل شهر و ماهیت وجودی آن است که از طریق بارزه های منفی و ناخوشایند حضور تکثر گرایی بر پیکره ی شهر و انگاره های آن در لایه های مختلف شهر نمود پیدا می کند . دو مؤلفه ی سیما و منظر شهری و هویت شهری نیز از این قاعده مستثنی نبوده و جزو ابعاد و لایه های بنیادین یک شهر محسوب می گردنند . پژوهش حاضر با واکاوی مفاهیم هویت و منظر شهر اسلامی – ایرانی ، تحلیل مجزا و ترکیبی پدیده ی پلورالیسم در حوزه ی شهرسازی و معماری ، بر تاثیر مفهوم پلورالیسم شهری در هویت ، سیما و مناظر شهرهای ایران تمرکز داشته و پیامدهای آن را مورد تحلیل قرار می دهد ؛ تأثیراتی همچون اغتشاش حاصل از تکثر گرایی در سیما و منظر شهری و تهدید حیات هویت شهری . هدف اصلی پژوهش بررسی نتایج حاصل از پدیده پلورالیسم شهری و ارائه ی راهبردهایی هرچند کلی اما مفهومی و بدیهی در این زمینه است . نتایج حاصل از این پژوهش را می توان باب جدیدی در توجه ویژه بر حیات پنهانی پلورالیسم شهری در شهرها دانست .

پلورالیسم ، پلورالیسم شهری ، هویت شهری ، سیما و منظر شهرهای ایرانی- اسلامی