احمد امامی - دانشجوی کارشناسی ارشد راه و ترابری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
منصور فخری - دانشیار، گروه راه و ترابری، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران
علیرضا سرکار - استادیار، گروه راه و ترابری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

زوال روسازی از اثرات متقابل مخرب ترافیک و محیط ناشی می شود. بارهای ترافیکی، خصوصاً آنهایی که توسط کامیون های سنگین ایجاد می شوند، موجب تنش ها/کرنش هایی در ساختار روسازی شده و اثرات آنها با گذشت زمان انباشته می شود و نهایتاً زوال روسازی را در پی دارد، که این همانند تغییرشکل پلاستیکی در بتن آسفالت یا ترک خوردگی ناشی از فرسودگی در بتون های پرتلند است. به همین خاطر داده های بارهای ترافیکی کامیون ها، ورودی بسیار مهمی در تحلیل روسازی و فرآیند طراحی هستند. در مقایسه با خودروهایی که به درستی بارگذاری شده اند، خودروهای دارای اضافه بار به تعداد کمتر وجود دارند، اما به دلیل پتانسیل بیشتری که در ایجاد صدمات دارند، ممکن است سهم قابل ملاحظه ای در تنش وارد بر روسازی داشته باشند. تنش سریع تر در روسازی موجب افزایش هزینه های نگهداری و دفعات بیشتر تعمیرات می شود. ترافیک کامیونی یکی از مؤلفه های توسعه در هر کشوری است، در واقع هرچه میزان این ترافیک بالاتر باشد، سرعت رشد اقتصادی و تولید در آن کشور بیشتر است، کشور ما نیز در حال تجربه کردن این نوع ترافیک است. با توجه به هزینه های بسیار بالای تعمیرات و نگهداری روسازی جاده های مواصلاتی و بزرگراه ها، اگر وجود خودروهای دارای اضافه بار در این حجم از ترافیک به درستی پایش و کنترل نشود، اثرات نامطلوب بسیاری بر روسازی جاده های کشور خواهد داشت، با توجه به سن بالای روسازی جاده ها و پایین بودن کیفیت آن در بسیاری از محورها، اثرات وارده از سوی کامیون های دارای اضافه بار نسبت به کشورهای توسعه یافته شدیدتر خواهد بود. یکی از بهترین شیوه های پایش و کنترل خودروهای دارای اضافه بار، به کارگیری سیستم های توزین حین حرکت است که به تازگی در برخی محورها راه اندازی شده است. ما این سیستم های کنترلی را مورد بررسی قرار داده و با توجه به نمونه های اجرا شده در کشورهای توسعه یافته به معرفی معیاری جهت به کارگیری آن در ایران خواهیم پرداخت.

توزین حین حرکت (WIM)، ترافیک کامیونی، خودروهای دارای اضافه بار