ایرج نیک پی - استادیار و عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه لرستان
سمانه رسولی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه لرستان

در عصر حاضر، پویایی و تعالی سازمانها تنها منوط به رشد تکنولوژی و افزودن سرمایه نیست؛ اگرچه این عوامل هم به جای خود مهم هستند، ولی آنچه امروزه، در ترقی و تعالی سازمانها حرف اول را میزند، انسان سازمانی است که باید در ابعاد مختلف، از جمله خودکنترلی توسعه یافته باشد. خودکنترلی در واقع نگاهی اخلاقی و انسانی به کار و سازمان است و هدف آن ارائه یک شخصیت سالم است که به بلوغ فکری رسیده و بدون اجبار و تهدید و تطمیع، به وظایف سازمانی خود تعهد نشان میدهد و از بیشترین توانش در جهت پیشبرد اهداف سازمان استفاده میکند. با توجه به گرایش تدریجی سایر مکاتب مدیریت از دیگرکنترلی به سوی خودکنترلی، و تأکید مکتب انسانساز اسلام به این کنترل درونی؛ در این مقاله مروری که به کمک مطالعه کتابخانهای و بررسی کتب و مقالات مرتبط تدوین شده، سعی شده است ضمن تعاریفی از مدیریت، نظارت و کنترل، و خودکنترلی بصورت متداول، و در مکتب اسلام؛ مروری بر انواع، مراحل، خصوصیات و پیامدهای ثمربخش نظارت و کنترل شود. همچنین ضمن اشاره به شیوههای نظارت و کنترل در اسلام ، بر ضرورت ترویج خودکنترلی در سازمانها و پیامدهای اثربخش آن تأکید شود. در نهایت هدف این پژوهش، تشویق مدیران به فراهمسازی بسترهای مناسب جهت خودکنترل ساختن و ارج نهادن به انسان الهی است. انسانی که خداوند را در همه حالات بر کارهای خود ناظر و حاضر بداند

نظارت و کنترل، مدیریت اسلامی، خودکنترلی