سعید غلامرضایی - استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
آزاده ارشیا - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه لرستان
سمیرا قربانی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه لرستان

روند تخریب منابع طبیعی برآیندی و نتیجه ی مجموعه ای از عوامل طبیعی، بوم شناختی، اقلیمی و اقتصادی اجتماعی می باشد. آنچه در عرصه تخریب منابع طبیعی اهمیت جدیتر دارد، علل اقتصادی- اجتماعی است و می توان گفت برنامه های مربوط به اصلاح و احیای منابع طبیعی بدون دخالت و مشارکت مردمی امکان پذیر نخواهد بود. پژوهشگران بر این باورند که بدون پیش زمینه ای به نام مشارکت نمی توان در بحث توسعه پایدار به نتیجه مطلوبی رسید. مدیریت حوزه آبخیز، یکی از حساس ترین و درعین حال پیچیده ترین اشکال مدیریت منابع و تولید است. انسان به عنوان یکی از اصلی ترین اجزای این اکوسیستم، نقش مهم و تعیین کننده ای در پایداری این مجموعه ایفا می نماید. جهت دستیابی به اهداف مدیریت منابع آب و آبخیزداری و رهایی از چالش های موجود پیش رو، امروزه اندیشمندان علوم آبخیزداری و مدیریت منابع آب، راهکار مدیریت مشارکتی یکپارچه حوزه های آبخیز (PIWM) را پیشنهاد و اجرا می نمایند. در این راهکار توجه جدی به حوزه آبخیز به عنوان واحد برنامه ریزی و اجرا مدنظر می باشد. در این مقاله سعی شده است تا از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، به سازوکارهای پیاده سازی مدیریت جامع مشارکتی حوزه های آبخیز از جمله شناسایی کنشگران، آموزش کارگزاران متولی، مدیریت جامع جهت هماهنگی بین بخشی و هماهنگی نهادهای ذیربط، اجرای طرح ها و الگوهای ترویجی اشاره گردد.

مشارکت، حوزه آبخیز، مدیریت جامع، سازوکارها