پرویز گرشاسبی - معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور
محمدعلی فتاحی اردکانی - مدیرکل دفتر آبخوانداری و کنترل سیلاب سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور
مهدی شفقتی - دکترای آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی تهران و کارشناس مسئول آبخیزداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور
حامد فرضی - مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز

ابخیزداری بعنوان یکی از تدثیرگذاران در امر پیشگیری و مهار سیلاب در حوزه های آبخیز عملکرد قابل توجه و مناسبی در حد اعتبارات تخصیص یافته و نیز مقیاس کاری خود داشته است که ضروری است با هم افزایی سایر ارگانها و بخش های مرتبط در امر سیلاب این عملکرد بنحو قابل توجهی افزایش یافته و خسارات سیل کاهش یابد. وقوع سیلاب هایی با دانسیته بالای مواد جامد در مسیر رودخانه بنحو قابل توجهی ظرفیت هیدرولیکی رودخانه را کاسته و با انباشت مقطوعات و واریزه های چوبی و جامد و رهاسازی ناگهانی آن موجب ایجاد دبی های سیلابی مصنوعی گردیده و باعث افزایش خسارات می گردند. لذا مدیریت و مهار سیلاب شامل فرایندهای خاصی است که با فراهم آوردن و بهره برداری از امکانات سازه ای و غیر سازه ای، اثرات تخریبی سیل را رفع و یا کاهش دهد. رهیافت های سازه ای شامل ساماندهی و مهندسی رودخانه، بهسازی و لایروبی مسیرها و ابگذرها، تثبیت بستر و طراحی سازه های کنترل سیل بوده و روش های غیر سازه ای شامل مقاوم سازی، مقابله با سیلاب، برنامه ریزی و مدیریت، تهیه نقشه های پهنه بندی سیلاب، بیمه سیل، آموزش عمومی در زمینه سیلاب می باشند. در این مقاله هدف تحلیل و بررسی راهکار اجرایی آبخیزداری در سیستم های مدیریت سیلاب ها و مهار رواناب های سطحی با روش تحقیق توصیفی- میدانی در قالب ارائه روش های مقابله و پیشگیری، بررسی خسارت های سیل و ارائه راهکارهای مختلف در زمینه مدیریت این پدیده در کشور می باشد.

سیلاب، آبخیزداری، مدیریت سیلاب، رواناب های سطحی