مریم یزدان پرست - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه فردوسی مشهد
ابوالفضل مساعدی - استاد گروه مرتع و آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد- نویسنده مسئول
سعیدرضا خداشناس - دانشار گروه زمین شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد
علی گلکاریان - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد

سدها به عنوان یک مانع در برابر عبور جریان آب رودخانه، باعث تله اندازی رسوبات رودخانه ها شده و از انتقال رسوب به پایین دست رودخانه جلوگیری می کنند. افزایش مقدار رسوبات در مخزن، باعث کاهش عمر مفید سدها و کاهش کارآیی آنها به مرور زمان می گردد. بنابراین لزوم بررسی وضعیت رسوب گذاری در مخازن سدها در پروژه های آبی، برنامه ریزی برای بهره بداری بهینه از مخازن سدها، ساماندهی رودخانه ها و هشدار سیل کاملاً احساس می شو. این مشکل در سدهای مخزنی که تقریباً دارای راندمان تلقه اندازی بالاتر از 95 درصد می باشند جدی تر است. سد کارده نیز یک سد مخزنی است که امروزه به عنوان یکی از منابع تأمین اب شرب شهر مشهد مدنظر قرار گرفته است. از این رو، بررسی وضعیت رسوب گذاری در این سد بسیار مهم می باشد. در این تحقیق با مغزه برداری از رسوبات کف مخزن سد کارده، پروفیل نحوه توزیع رسوبات با توجه به دانه بندی آنها در مخزن سد ترسیم شد. سپس با توجه به نتایج داده های هیدروگرافی و عمق یابی عمق رسوب گذاری در محل نمونه برداری ها در طی یک دوره 7 ساله محاسبه گردید. نتایج نشان می دهد که بیشترین ارتفاع رسوب گذاری در طی 7 سال رسوب گذاری در مخزن به میزان 4 متر و در نزدیکترین نقطه نمونه برداری به محل به دیواره سد اتفاق افتاده است.

رسوب گذاری، مغزبرداری رسوب، کاهش حجم مخزن، سد کارده