فاطمه حشمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری زهکشی دانشگاه شهرکرد
مهدی قبادی نیا - استادیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد

گرفتگی بیولوژیکی و شیمیایی قطره چکان های موجود در آبیاری زیرسطحی به عنوان بزرگترین مشکل اجرایی آبیاری قطره ای مطرح می باشد. بنابراین در این پژوهش استفاده از ورقه های ژئوکمپوزیت به عنوان جایگزینی برای سامانه های موجود مورد ارزیابی قرار گرفت. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر ژئوکمپوزیت ( ژئونت، ژئوممبران، ژئوتکستایل ) بر مساحت خیس شده سطح خاک و حداکثر مساحت خیس شده پروفیل عمقی خاک در سیستم آبیاری زیرسطحی می باشد. طرح آماری مورد استفاده در این آزمایش طرح فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار در سه سطح ( فاکتور ) و سه تکرار بود که عبارتند از : فاکتور اول با ابعاد ژئوکمپوزیت به صورت مستطیل شکل (2*8) و مربع شکل (4*4) سانتی متر مربع و فاکتور دوم نوع مواد ژئوکمپوزیت در دو سطح ( یک نوع ژئوتکستایل در دو طرف ژئونت و نوع دوم ژئوتکستایل در یک طرف ژئونت و در طرف دیگر ژئوممبران ) و فاکتور سوم نحوه قرار گرفتن ژئوکمپوزیت داخل خاک در دو سطح ( افقی و عمودی ) و قطره چکان به عنوان تیمار شاهد می باشد. برای تعیین جبهه رطوبتی با میزان حجم مشخصی از آب از طریق ورقه های زئوکمپوزیت به خاک وارد شده و مساحت خیس شده سطح خاک و حداکثر مساحت خیس شده پروفیل عمقی خاک اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده نشان داد که ژئوکمپوزیت به صورت مربع شکل با ابعاد (4*4) و به صورت ژئوتکستایل در یک طرف ژئونت و در طرف دیگر ژئوممبران و نحوه قرارگیری ورقه های ژئوکمپوزیت در خاک به صورت افقی، تأثیر بیشتری بر پروفیل رطوبتی خواهد داشت. و به طور کلی استفاده از ژئوکمپوزیت باعث کاهش خیس شدن سطح خاک و افزایش سطح خیس شدگی پروفیل عمقی خاک در سطح معنی دار 1 درصد گردیده است.

آبیاری زیرسطحی، پیاز رطوبتی، ژئوتکستایل و ژئوممبران