عماد دهقانی فرد - دانشجوی دکترای بهداشت محیط-دانشگاه علوم پزشکی ایران
علیرضا عسگری
مصطفی لیلی
سحر دهقانی فرد

اورانیوم ضعیف شده(Depleted Uranium) یا به اختصار DU, مادة باقی مانده حاصل از غنی سازی اورانیوم بوده که دارای کاربردهای زیادی در بخشهای نظامی و غیر نظامی است. از این ماده به عنوان مهمات برای سوراخ کردن اشیاء در جنگ های اخیر استفاده شد و ادعا می شود که عامل سندرم خلیج فارس و بالکان می باشد. این مسئله سبب تجدید تلاشها جهت بررسی اثرات زیست محیطی و بهداشتی استفاده از DU شد. خصوصیات رادیولوژیکی و شیمیایی DU میتواند با خاک حاوی اورانیوم طبیعی با غلظت 3mg/Kg مقایسه شود. اورانیوم طبیعی دارای خاصیت سمی شیمیایی مشابه DU است اما خاصیت سمی رادیولوژیکی آن 60% بیشتر است. در نتیجة رادیواکتیویتة کم و غالب بودن پرتوی α در DU, هیچ خطر حاد ناشی از مواجهه خارجی با DU وجود ندارد.بیشترین خطر متوجه ذرات DU است که هنگام برخورد گلوله های DU با اهداف سخت بوجود می آید. بر طبق خصوصیات این ذرات, ممکن است مدت طولانی در محیط زیست باقی مانده وتنفس آنها ممکن است سبب مواجهة طولانی ریه و سایر ارگانهای بدن شود. در صورتی که ذرات DU به قدر کافی وچک باشند می تواند بعد از ته نشین شدن مجدداٌ به حالت تعلیق در آید. جذب DU توسط گیاهان کم بوده و نیز در مورد حیواناتی که از گیاهان تغذیه می کنند, اکثر DU دریافتی از طریق خاک چسبیده به این گیاهان می باشد.

اورانیوم ضعیف شده، اثرات زیست محیطی، اثرات بهداشتی، پرتوهای بتا، پرتوهای گاما