مریم رسولی
رویا امام
احسان اسماعیلی - سازمان بنادر و کشتیرانی- اداره کل ایمنی و حفاظت دریایی

حمل و نقل مواد شیمیایی،محصولات،ضایعات و مواد بینابینی مهمترین بخش چرخه حیات یک محصول می باشد؛ در حمل و نقل این مواد از طریق محورهای هوایی،زمینی،دریایی و یا خطوط انتقال از زمان بارگیری مواد شیمیایی تا حمل و نقل و تخلیه مواد مذکور به مقصد،همواره خطرات مختلفی بر این فرآیند حاکم است. امروزه 90درصد تجارت بین المللی از طریق دریا و از مسیر بنادر کشور ها انجام می شود.این تجارت از طریق حمل و نقل دریایی و توسط بیش از 92هزار کشتی اقیانوس پیما و بیش از یک میلیون ودویست هزار دریانورد و همچنین بیش از 6500بندر و پایانه نفتی و غیر نفتی در سطح بین المللی انجام می گیرد. با پیشرفت صنعت و تکنولوژی، بیش از 50درصد از حمل و نقل فرآورده های مایع و گازی توسط راههای آبی انجام می پذیرد. اصولاً واژه کالای خطرناک به مواد نفتی،سمی ،شیمیایی،گازها به صورت فله ،کالاهای فله خشک دارای مواد سمی بسته بندی اطلاق می گردد. حمل و نقل و محل نگهداری ایمن کالاهای خطرناک در بنادر به عنوان یک اصل اساسی مورد تاکید تمام سازمان ها و ارگان های دریایی است. این مقاله به بررسی حمل و نقل مواد خطرناک در بنادر و کنوانسیونهای مرتبط در این بخش که شامل : ضمیمه دوم مارپول(MARPOL) : مقررات برای کنترل آلودگی توسط مواد مایع سمی به صورت فله ،ضمیمه سوم مارپول: (MARPOL):مقررات برای جلوگیری از آلودگی توسط مواد مضر بسته بندی شده در ارتباط با کد بین المللی کالاهای خطرناک دریایی (IMDGE CODE) و پروتکل بین المللی آمادگی ، مقابله و همکاری در برابر آلودگی مواد سمی و خطرناک (OPRC-HNS 2000) ،و فصل هفتم کنوانسیون سولاس (SOLAS) که توسط آیمو تدوین گردیده است می پردازد.

حمل و نقل دریایی ،مواد خطرناک ،کنوانسیونهای بین المللی ،بنادر